Tiếp quản công việc tại đội tuyển Việt Nam từ tháng 5, HLV Kim Sang-sik đã trải qua 5 trận đấu chính thức lẫn giao hữu quốc tế. Đội bóng của ông Kim dẫn dắt giành được 1 chiến thắng, 1 trận hòa và thua đến 3. Hơn một nửa là thất bại nên số bàn thua mà toàn đội phải đón nhận lên đến con số 11, tức trung bình 2.2 bàn thua/trận.
Ngay cả trận thắng duy nhất là trước Philippines thuộc vòng loại World Cup 2026 hồi tháng 6-2024, thủ môn Đặng Văn Lâm cũng 2 lần vào lưới nhặt bóng.
Đội tuyển Việt Nam được giao chỉ tiêu vào chung kết ASEAN Cup 2024. Nhưng nếu nhìn vào hàng thủ đã để thủng lưới 2.2 bàn thua/trận khiến chỉ số hoàn thành mục tiêu vào cuối năm nay của thầy trò Kim Sang-sik trở nên khiêm tốn.
Kể từ khi AFF Cup (tên gọi trước đây của ASEAN Cup) chuyển đổi thể thức thi đấu, chưa có đội nào góp mặt đến trận đấu cuối cùng (trải qua 6 trận) mà thủng lưới quá 7 bàn thua, tức trung bình 1.2 bàn thua/trận. Vấn đề càng phức tạp hơn với HLV Kim Sang-sik khi hơn một nửa số trong tổng số 11 bàn thua vừa qua khởi nguồn từ sai lầm cá nhân.
Trong đó, Văn Lâm được cho mắc 1 lỗi trong trận đấu với Philippines và 2 lỗi khi gặp Nga ở đợt giao hữu FIFA Days tháng 9. Cũng tại FIFA Days tháng 9, sai số từ trung vệ Nguyễn Thanh Bình và hậu vệ Nguyễn Phong Hồng Duy đã mở ra thời cơ cho Thái Lan ghi 2 bàn thắng vào lưới của thủ môn Nguyễn Filip. Đến trận giao hữu với Ấn Độ mới đây, tâm lý không ổn định do đá hỏng phạt đền khiến Quế Ngọc Hải không hoàn thành nhiệm vụ phòng ngự, để đối phương gỡ hòa 1-1.
Ngoài Bùi Hoàng Việt Anh không thi đấu 2 đợt FIFA Days tháng 9 và tháng 10 vì chấn thương, HLV Kim Sang-sik đã sử dụng những cầu thủ phòng ngự được xem tốt nhất vào thời điểm bóng lăn. Trong đó, các trung vệ Bùi Tiến Dũng, Thành Chung và Thanh Bình đang bước vào độ chín sự nghiệp, Ngọc Hải dạn dày kinh nghiệm quốc tế, bên cạnh Giáp Tuấn Dương có sức trẻ và sự khát khao. Còn hai thủ môn Văn Lâm và Nguyễn Filip chất lượng ở vị trí gác đền.
Ngoài Nguyễn Filip và Tuấn Dương ra, tất cả những cầu thủ kể trên thuộc nhóm công thần từng cùng cựu HLV Park Hang-seo chinh phục những đỉnh cao.
Giới chuyên môn đánh giá thành công của ông Park trong giai đoạn 2018-2022 nhờ việc đã xây dựng một hệ thống phòng ngự vững chắc. Chắc chắn nhưng không đồng nghĩa hoàn hảo tuyệt đối. Như chức vô địch AFF Cup 2018 của đội tuyển Việt Nam phải nhận 4 bàn thua chỉ trong 4 trận đấu tại vòng bán kết và chung kết. Cũng với số bàn thua tương tự là hành trình mà thầy trò Park Hang-seo đã giành huy chương vàng SEA Games 2019.
Rồi cũng sẽ đến một thời điểm hệ thống phòng ngự của đội tuyển Việt Nam bị đối phương xuyên thủng. Điều này đến từ việc đối thủ có sự nghiên cứu và chuẩn bị kỹ lưỡng, biết cách đẩy cao áp lực dồn lên toàn đội.
Quan trọng nhất là các tuyển thủ sẽ đối diện với sức ép thế nào sau bàn thua. Đặc biệt những cầu thủ ở tuyến dưới cần phải xốc lại tinh thần, giữ sự tập trung tối đa để tránh mắc lỗi cũ, đảm bảo cự ly đội hình và bọc lót tốt cho nhau. Và điều cấm kỵ đừng để tự thua những bàn ngớ ngẩn khi đối phương chỉ bắt đầu dàn xếp mảng miếng tấn công.
Thầy trò Kim Sang-sik có thể không giữ sạch lưới, nhưng cần hàng thủ vững chắc. Bởi chỉ khi tuyến dưới xây dựng được niềm tin thì các cầu thủ ở mặt trận tấn công mới yên tâm trong việc tìm kiếm bàn thắng.
Hệ thống phòng ngự - điểm mạnh từng đưa đội tuyển Việt Nam chạm đỉnh cao khu vực và đến ngưỡng châu lục. Nhưng giờ đây trở thành mắt xích yếu nhất vì những sai lầm cá nhân. Một điều vô cùng quan ngại khi ASEAN Cup 2024 chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa khởi tranh.
