Trận Italy – Anh tám tháng trước. Harry Maguire, dưới áp lực gần đường biên trái, cố gắng thực hiện đường chuyền về phía trước bằng chân không thuận. Italy cướp được bóng và trong tình trạng hỗn loạn hoàn toàn sau đó Mateo Retegui di chuyển vào khoảng trống bị bỏ lại phía sau Maguire và Luke Shaw – những người sau đó sẽ bị đuổi khỏi sân – và ghi bàn.
Đến trận Ukraine – Anh hồi tháng 9. Ben Chilwell bị té ngã bởi đồng đội James Maddison, và để 2 cầu thủ Ukraine xuống cùng lúc ở biên phải theo hướng tấn công của họ và Yukhym Konoplya tạt bóng vào cho Zinchenko ghi bàn. Ở trận Scotland - Anh vài ngày sau, hậu vệ Trippier vốn thuận chân phải lại phải đá bên cánh trái. Trong một tình huống, Andrew Robertson của Scotland dù đang có bóng bên cánh phải vẫn dẫn bóng vòng sang cánh trái của tuyển Anh để rồi sau đó tạt vào khiến Maguire phá bóng phản lưới nhà. Đến trận Anh – Australia hồi tháng trước, Tam sư lại thay hậu vệ cánh trái đó là trung vệ Levi Colwill. Australia phản công và đưa bóng về phía cánh này, suýt nữa có bàn thắng từ cơ hội tốt nhất của Australia trong trận đấu. Vài ngày sau, trận Anh – Italy thì Trippier đã quay lại, và cho thấy là tình hình chẳng có gì tốt đẹp hơn khi Italy có bàn thắng xuất phát từ cánh trái của tuyển Anh.
Đỉnh điểm chính là trận đấu gần nhất trước đối thủ yếu Malta. Gần như điều đầu tiên Malta làm ngay khi có bóng ở 20 giây đầu tiên của trận đấu là đưa về phía cánh trái của tuyển Anh, nơi Fikayo Tomori – cũng không phải người chuyên chơi bên trái- đảm nhiệm. 30 năm sau ngày thủng lưới trước San Marino trong vòng 8 giây đầu, tuyển Anh suýt chút nữa thua bàn sớm trước một “tiểu quốc bóng đá”.
Một hai lần là do sai sót, chứ liên tục như vậy thì trở thành một vấn đề. Rất nhiều nguy cơ cũng như những bàn thua quan trọng của tuyển Anh kể từ World Cup 2022 đến nay phần lớn đến từ cánh trái của họ. Bản thân HLV Gareth Southgate cũng nhận thức rõ nên mới nói đở cho Tomori sau màn thể hiện kém cỏi vốn không quen thuộc với anh: “Chúng tôi đã yêu cầu những người như Tomori đảm nhận những vai trò không phải vị trí thông thường của họ” Southgate giải thích “và không dễ để anh ấy chơi tốt được vị trí đó. Chúng tôi gặp vấn đề về khả năng sẵn sàng ở khu vực đó, ngoài ra tôi đang phải cho một số cầu thủ nghỉ ngơi trận này”.
Trước hết, cũng phải thấy là Southgate đặc biệt kém may mắn ở vị trí hậu vế trái. Luke Shaw đã phải ngồi ngoài gần ba tháng vì một “chấn thương cơ” bí ẩn, trong khi vấn đề gân khoeo tái phát của Chilwell đã khiến anh phải nghỉ thi đấu kể từ cuối tháng 9. Nhưng ngay cả khi 2 cầu thủ này trở lại tại Euro 2024 thì vấn đề của tuyển Anh chưa chắc tan biến. Bản chất không phải là chuyện nhân sự, mà là tuyển Anh trông kém tự tin hơn khi phòng ngự bên cánh trái.
Để hiểu lý do tại sao, chúng ta hãy nhìn vào phía đối diện. Cánh phải của Southgate có Kyle Walker và Phil Foden, những đồng đội lâu năm ở Man City cùng những đặc điểm bổ sung cho nhau: chân trái và chân phải, sức ép cao và tốc độ hồi phục nhanh, di chuyển vào trong và kỹ năng phối hợp đập nhả ít chạm.
Kyle Walker và Phil Foden |
Bộ đôi gần nhất bên cánh trái mà tuyển Anh có được tương tự là Shaw và Rashford, đồng đội ở Man United. Nhưng với việc Shaw chấn thương và Rashford sa sút phong độ, Southgate buộc phải thử các phương án thay thế. Shaw và Jack Grealish chơi trò chơi với tốc độ rất khác nhau; Trippier và Rashford cảm thấy dậm chân chân; Chilwell và Maddison có lẽ quá thiên về tấn công nên không thể trở thành lựa chọn trước những đội mạnh hơn. Các sự kết hợp này không mang tính ổn định về mặt chiến thuật.
Một trở ngại khác chính Maguire. Trung vệ này chơi lệch trái ở đội tuyển Anh, vị trí mà anh không còn đảm nhiệm ở Man United dưới thời Erik ten Hag. “Các góc quay không tốt cho Harry nếu anh ấy chơi ở bên trái” hlv Ten Hag nói ở mùa giải trước. “Anh ấy cũng khó phòng ngự ở khu vực rộng bằng chân trái”. Với việc Maguire luôn sử dụng chân phải thuận lợi khi cầm bóng, cánh trái của đội tuyển Anh thường thiếu những pha giao bóng nhanh để họ có thể tấn công chớp nhoáng.
Tất nhiên là chẳng có đội bóng nào hoàn hảo. Nếu nhìn lại các trận đấu kể trên, Anh đều thắng hoặc hòa. Nhưng một khi mà đến Malta – đang đứng hạng 171 thế giới - cũng nhìn ra điểm yếu và tin là sẽ khai thác được, thì chắc chắn các đội bóng ở Euro 2024 cũng sẽ nhìn thấy. Mà ở một giải đấu như vậy, với các đối thủ có thể chơi ngang ngửa, thì họ sẽ biết cách ép vào điểm yếu này không thương tiếc.