Liệu cơm gắp mắm...
Từ 8 giờ sáng hàng ngày, phòng tập tại Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT TPHCM lại nhộn nhịp hẳn lên bởi những tiếng hô vang của các võ sĩ đội tuyển pencak silat thành phố khi thực hiện động tác. Một VĐV pencak silat cần có độ khéo léo và khả năng phối hợp vận động tốt dù ở nội dung quyền hay đối kháng, đòi hỏi sự kiên trì tập luyện dài hơi, không chỉ ngày một ngày hai mà thành.
Phụ trách môn pencak silat TPHCM Trần Huỳnh Thanh Quốc cho biết, việc tuyển chọn và đào tạo một VĐV là một quá trình dài, bắt đầu từ hệ thống phong trào cấp quận, huyện, trường học. “Ban huấn luyện đội tuyển TPHCM sẽ phối hợp cùng bộ môn pencak silat của các đơn vị quận, huyện để phổ biến luật, kỹ thuật chuyên môn. Sau đó, hàng tháng, hàng quý tổ chức thi đấu giao hữu cho các đơn vị để xây dựng lực lượng vững mạnh cũng như hình thành các đơn vị “vệ tinh”. Thông qua thành tích tại hệ thống giải đấu của thành phố, ban tuyển trạch lựa chọn các gương mặt tài năng từ những nguồn lực lượng đơn vị đã xây dựng”, ông Quốc chia sẻ.
Xây dựng được nguồn lực lượng là một chuyện, nhưng để đào tạo ra lực lượng VĐV đáp ứng mục tiêu có thành tích thi đấu quốc gia và giới thiệu gương mặt tài năng cho đội tuyển quốc gia, trẻ quốc gia lại là một bài toán khó với những người làm công tác chuyên môn. Nói như vậy bởi các võ sĩ TPHCM có ít cơ hội cọ xát quốc tế để nâng cao trình độ chuyên môn, một yêu cầu tất yếu với những môn thể thao du nhập từ nước ngoài.
Theo kế hoạch của Sở VH-TT TPHCM về đầu tư các môn thể thao trọng điểm tại thành phố từ năm 2024 đến năm 2035, pencak silat được xếp ở nhóm 4 (môn đầu tư để giữ thế mạnh TPHCM trên đấu trường quốc gia), nghĩa là chỉ tập huấn và thi đấu trong nước. Thế nhưng 5 năm trở lại đây, luật thi đấu của pencak silat thế giới thay đổi rất nhiều, đòi hỏi các đội tuyển phải luôn cập nhật để bắt kịp xu thế. Nhưng cập nhật không chỉ nói suông. Muốn phát triển mạnh thì bộ môn cần có những chuyến tập huấn, thi đấu cọ xát với các quốc gia có trình độ chuyên môn VĐV cao như Malaysia, Thái Lan, Indonesia...
Các VĐV được tập trung vào đội tuyển quốc gia sẽ tham dự giải quốc tế theo kế hoạch của bộ môn. Vậy còn những VĐV chưa được tập trung? - “Tùy vào tình hình xã hội hóa của đơn vị mà liệu cơm gắp mắm, hoặc chủ động mời các đội tuyển của quốc gia khác (có kế hoạch tập huấn nước ngoài) đến TPHCM để các võ sĩ được cọ xát quốc tế”, ông Quốc thông tin.
Trong năm 2024, đội tuyển TPHCM đã đóng góp 5 VĐV tham dự tập huấn ở 2 đội tuyển quốc gia và trẻ quốc gia. Đây sẽ là cơ hội tốt để các em trau dồi thêm chuyên môn, cọ xát cùng nhiều võ sĩ mạnh của các tỉnh, thành, ngành. Từ đây có cơ hội thi đấu và mang về nhiều thành tích cho thể thao TPHCM
- phụ trách môn pencak silat TPHCM Trần Huỳnh Thanh Quốc chia sẻ.
Tạo nền tảng để vươn lên
Khi những ngôi sao thành danh Trần Thùy Minh Lý, Trần Huỳnh Thanh Quốc, Diệp Ngọc Vũ Minh, Nguyễn Minh Khôi, Nguyễn Ngọc Mỹ Vy… bước qua đỉnh cao phong độ hay chuyển qua công tác huấn luyện đã để lại khoảng trống lớn, khiến pencak silat TPHCM khó có thể cạnh tranh với các đơn vị mạnh phía Bắc. Do đó, những người làm công tác chuyên môn đang nỗ lực xây dựng lại lực lượng từ phong trào học đường để tạo nền tảng vững chắc.
Từ những bệ phóng giải vô địch học sinh, giải năng khiếu - trẻ cho đến giải vô địch thành phố, pencak silat TPHCM đã tìm ra được nhiều nhân tố triển vọng và đóng góp thành tích cho võ thuật thành phố nói riêng, thể thao Việt Nam nói chung. TPHCM hiện có trên 15 đơn vị quận, huyện phát triển mạnh phong trào tập luyện, như quận 5, quận Gò Vấp, quận Tân Bình, TP Thủ Đức..., được xem là những “vệ tinh” cung cấp nguồn lực lượng kế thừa cho đội tuyển thành phố.
Đội tuyển pencak silat TPHCM hiện có 49 thành viên thuộc các tuyến đội tuyển, trẻ, năng khiếu. Trong 3 năm trở lại đây, đội tuyển tập trung phát triển nội dung quyền nhằm xây dựng lực lượng cho Đại hội thể thao toàn quốc 2026. Tuy vậy, nội dung đối kháng cũng được chú trọng đầu tư, khi có nhiều gương mặt đóng góp cho đội tuyển quốc gia: Nguyễn Tấn Sang, Nguyễn Tấn Định, Huỳnh Tấn Tài...
Nhắc đến pencak silat TPHCM ở thời điểm hiện tại, Nguyễn Tấn Sang là gương mặt nổi trội nhất và đang được đầu tư trọng điểm. Sau giai đoạn 2015 đến nay, Nguyễn Tấn Sang là gương mặt pencak silat duy nhất mà TPHCM cung cấp cho đội tuyển quốc gia dự đấu trường SEA Games. Còn nhớ ở SEA Games 31 vào năm 2022, chiến thắng của Tấn Sang khiến giới mộ điệu vỡ òa hạnh phúc bởi sau 7 năm chờ đợi, pencak silat TPHCM mới có được tấm “vàng mười” SEA Games tiếp theo (kể từ HCV của Diệp Ngọc Vũ Minh năm 2015). Chỉ một năm sau đó, niềm vui gấp bội khi Sang tiếp tục giành được tấm HCV ở SEA Games 32. Ngoài ra, các tuyển thủ pencak silat TPHCM còn góp công vào thành tích của đoàn thể thao Việt Nam tại Đại hội thể thao sinh viên Đông Nam Á 2022 bằng 2 tấm HCV và 2 HCĐ. Tại giải Vô địch các CLB quốc gia 2024 diễn ra vào cuối tháng 3 ở Nghệ An, đơn vị TPHCM nằm trong tốp 3 ở nhóm tuổi 15-17 và nhóm tuổi 18-45…