Nhắc tới cái tên Mai Duy Dưỡng, người trong giới bóng bàn (nhất là những người ở lứa tuổi từ 40, 50 trở đi) không ai không biết. Sinh-lão-bệnh-tử là quy luật của cuộc sống và người thầy Mai Duy Dưỡng của nhiều thế hệ HLV, VĐV bóng bàn Việt Nam đã ra đi mãi mãi ở ngày 12-7 vào tuổi 99.

Nhắc về ông Mai Duy Dưỡng, thật sự những người của thế hệ hiện tại không nhiều người biết được ngọn ngành. Tất cả đều được nghe qua lời kể từ những bậc tiền bối đi trước. Bạn bè và những người thân quen là những nhân chứng cụ thể nhất (hơn cả giấy tờ) có thể nói rõ ràng về người thầy Mai Duy Dưỡng rất đáng kính của giới bóng bàn Việt Nam. Thầy Mai Duy Dưỡng (chúng tôi xin được phép gọi ông là “thầy” ở tất cả sự kính trọng) ban đầu đến với thể thao không chỉ chơi bóng bàn. Ông còn là một cầu thủ bóng đá có đôi chân rất khéo. Thế nên, nhiều bạn bè của ông từng chia sẻ, thầy Dưỡng đã cùng đội bóng đá Bắc Kỳ vô địch giải Đông Dương ở năm 1944. Dù thời điểm đó, ông đã chơi bóng bàn và có tấm HCV đôi nam vô địch Đông Dương vào năm 1943.

Huyền thoại Mai Duy Dưỡng (trái) và nhà báo Nguyễn Lưu trò chuyện ở 1 giải đấu bóng bàn. Ảnh: Phan Sang

Xuất thân từ vùng quê Nam Định của miền Bắc, thầy Dưỡng những ngày chơi bóng bàn đã từng là đội trưởng đội bóng bàn Nam Định (Pingpong Club Namdinh). Sau thời khắc thầy Dưỡng và đội bóng bàn Bắc Kỳ vô địch giải Đông Dương (các nội dung đôi nam, đơn nam), những người làm bóng bàn tại Sài Gòn (cũ) khi đó quyết mời ông về làm lãnh đội CLB Pingpong Club Dacao. Sau đó, ông lại trở ra miền Bắc tiếp tục học tập và hoạt động thể thao bóng bàn.

Chuyến xa nhà vào hẳn miền Nam làm việc đã giúp thầy Dưỡng có được nhiều điều từ kinh nghiệm chuyên môn bóng bàn cho tới mối quan hệ với những người làm thể thao ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Để rồi, sau ngày đất nước hòa bình thống nhất năm 1975, HLV Mai Duy Dưỡng là một trong những cánh chim đầu đàn gây dựng và nâng tầm môn bóng bàn của cả nước phát triển tiếp tục chứ không bị đứt đoạn.

Người làm bóng bàn 40 năm trước không quên, năm 1978 giải bóng bàn vô địch quốc gia tổ chức lần đầu tiên kể từ sau ngày đất nước thống nhất. Lúc đó, tất cả đều chờ đợi xem Hà Nội hay TPHCM được chọn làm chủ nhà đăng cai và sự ganh đua giữa các tay vợt rất căng thẳng. Với cái nhìn xa của mình, thầy Dưỡng là một trong những người đề ý kiến tổ chức giải tại Quy Nhơn (Bình Định) để làm cầu nối trung gian chứ không bị chuyện quân anh-quân tôi. Cựu HLV trưởng đội bóng bàn quốc gia - ông Nguyễn Đức Long cho biết: “Khi đó các khán đài chật kín khán giả và tất cả những tay vợt thi đấu đều chịu áp lực đáng kể”.

Cũng ở chia sẻ của ông Long, thầy Dưỡng là người tận tâm với bóng bàn, cả đời (từ khi làm huấn luyện cho tới quản lý) đều đau đáu làm thế nào bóng bàn Việt Nam phát triển ra châu lục và không bị tụt hậu. Chỉ ở tuổi hậu bối và biết về thầy Dưỡng qua nhiều chi tiết kể lại và may mắn trò chuyện với ông trong một số giải bóng bàn ông có tới theo dõi, chúng tôi vẫn thấy triết lý về bóng bàn của ông vẫn luôn hiện đại chưa bao giờ xưa cũ. HLV Mai Duy Dưỡng mãi là một người thầy đáng trân trọng của các lớp HLV, VĐV bóng bàn Việt Nam dù ông đã không còn nữa.

***

Năm nay là một năm buồn với bóng bàn Việt Nam. Trước thầy Mai Duy Dưỡng thì vào đầu năm, cựu tay vợt nổi danh một thuở của bóng bàn miền Bắc là Trần Văn Quỳnh cũng đã qua đời sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật. Ông Quỳnh từng là Vụ trưởng Vụ thể thao thành tích cao (Tổng cục TDTT) và là trưởng đoàn thể thao Việt Nam dự SEA Games 2009. Ngày còn thi đấu, nhiều cái tên như Trần Văn Quỳnh, Nguyễn Đình Phiên, Nguyễn Ngọc Phan… luôn là đầu tầu của bóng bàn nam miền Bắc những năm 60, 70. Và sự ra đi của ông Quỳnh cũng là một nuối tiếc với nhiều anh em, bạn bè trong giới thể thao và môn bóng bàn.

NGUYỄN ĐÌNH