Bức ảnh Rinus Michels vào tháng 5-2000.

Marinus Hendrikus Jacobus Michels, hay đơn giản là Rinus Michels, đã qua đời sau một ca mổ tim tại một bệnh viện ở Bỉ vào hôm 3-3, thọ 77 tuổi. Bóng đá thế giới khóc thương ông, nhà cầm quân với biệt danh “vị tướng”. Bóng đá Hà Lan khóc thương ông, nhà kiến trúc sư của “bóng đá tổng lực”. Đương kim HLV đội tuyển Hà Lan Marco Van Basten: “Sự ra đi của ông, người cha của bóng đá Hà Lan, là một tổn thất to lớn của bóng đá thế giới”.

Michels được FIFA bình chọn là nhà cầm quân xuất sắc nhất thế kỷ 20. Năm 1974, ông đã xây dựng đội tuyển Hà Lan chung quanh John Cruyff, Johan Neeskens và dẫn dắt đội hình đó vào trận chung kết Cúp thế giới. Hà Lan thua CHLB Đức 1-2, nhưng lối chơi như những cơn lốc màu da cam mà họ thể hiện đã làm cả thế giới phải kính phục và mang lại cho Cruyff danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu. “Dù là cầu thủ hay HLV, tôi vẫn học nhiều nhất ở Rinus Michels”, Cruyff nói, “Tôi sẽ rất nhớ ông ấy. Tôi luôn ngưỡng mộ tài lãnh đạo của ông ấy”.

Tài lãnh đạo của Rinus Michels: Một phong cách cầm quân nghiêm túc cho dù là ở Ajax, Barca, FC Cologne, Bayer Leverkusen hay đội tuyển Hà Lan. Một nhà cách mạng của bóng đá thế giới với khái niệm “bóng đá tổng lực” mà trong đó mỗi cầu thủ đều thi đấu thoải mái ở mọi vị trí trên sân và tạo ra một sức mạnh tấn công khủng khiếp.

Trong 27 năm làm HLV, ông luôn được gọi bằng biệt danh “vị tướng”. Tóc cắt ngắn, hàm vuông, cá tính mạnh mẽ, quyết đoán, ông đã giúp thế hệ Cruyff gây chấn động bóng đá thế giới và sau đó giúp thế hệ của những Van Basten, Rijkaard, Gullit tiếp tục làm rạng danh bóng đá Hà Lan với chức vô địch châu Âu ở Euro 88.

Trước đây, Rinus Michels từng là một trung vệ của Ajax Amsterdam trong những năm 40-50, ghi được 121 bàn thắng. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, ông trở thành một giáo viên thể dục và sau đó chuyển sang làm HLV bóng đá. Ông khởi nghiệp cầm quân tại Ajax vào năm 1965, đến năm 1971 thì Ajax lần đầu tiên vô địch Cúp C1 châu Âu, thắng Panathinaikos trong trận chung kết. Trái tim của đội hình Ajax ấy là Cruyff.

Sau khi chuyển sang huấn luyện cho Barcelona vào cuối năm 1971, Michels đã trở lại Amsterdam để ký hợp đồng chuyển nhượng cậu học trò ưu tú. Sau này, Michels còn huấn luyện cho Los Angeles Aztecs, Cologne trước khi kết thúc sự nghiệp ở Bayer Leverkusen vào năm 1989.

Michels là một người sống vì bóng đá. Ngay cả khi đã trở thành một ông già lụ khụ, Michels vẫn có mặt ở nhiều trận đấu lớn. Có lẽ dòng máu bóng đá đã chảy trong người Michels ngay từ khi ông ra đời vào ngày 9-2-1928. Ông sinh ra gần sân vận động Olympic ở Amsterdam, đúng cái năm diễn ra Olympic mùa hè ở thành phố này...

 Tiến Minh