Tính hết ngày 19-1, đã có tổng cộng 20 trận đấu thuộc vòng bảng Asian Cup 2023 diễn ra. Ngoài trừ bốn chiến thắng với tỷ số cách biệt trên 3 bàn thắng của Qatar trước Lebanon, Uzbekistan trước Ấn Độ (cùng 3-0), Iran trước Palestine (4-1) và Jordan trước Malaysia (4-0), thì tất cả trận đấu còn lại kết thúc với kết quả hòa, hoặc có tỷ số thắng/thua thì khoảng cách không quá 2 bàn.
Trong chiến thắng 3-1 của Hàn Quốc trước Bahrain vào hôm 15-1, Son Heung-min cùng đồng đội từng có thời điểm để đối thủ gỡ hòa 1-1. Hay “đẳng cấp khác biệt của Minamino”, theo tờ The Guardian (Anh) bình luận, đã giúp Nhật Bản ngược dòng thắng đội tuyển Việt Nam ở trận ra quân Asian Cup 2023. Nhưng đây cũng trở thành điềm báo với đội bóng xứ Phù tang. Bởi sau đó 5 ngày, những ngôi sao đang chơi bóng ở trời Âu của HLV Hajime Moriyasu thể hiện rõ sự bế tắc, để rồi đón nhận cú sốc thất bại 1-2 trước Iraq.
Và không thể bỏ qua trận thua sát nút 0-1 của Hồng Kông (Trung Quốc) trước Iran, đội bóng “khách quen” ở đấu trường World Cup. Đoàn quân của HLV Andersen đã làm tất cả những gì có thể cho việc hạn chế bàn thua, qua đó thắp sáng cơ hội cạnh tranh một trong 4 vị trí thứ 3 vòng bảng có thành tích tốt nhất để đi tiếp. Bên cạnh còn có Tajikistan, đội tân binh của giải đấu, cũng khiến đương kim vô địch Qatar thắng vất vả 1-0.
Bằng đấu pháp hợp lý, biết mình biết ta, nhưng quan trọng nhất vẫn là tinh thần chiến đầu đầy kiên cường và tự tin vào nội lực chính mình, các đội tuyển được xem “chiếu dưới” đã gây ra nhiều khó khi đối đầu với những đội bóng tốp trên. Bên cạnh đó, dưới sự hỗ trợ tối đa từ Liên đoàn/Hiệp hội Bóng đá quốc gia, trong đó có việc khai thác tốt nguồn lực cầu thủ ở nước ngoài (điển hình như Indonesia, Iraq...) đã nâng tầm chất lượng đội hình cho các đội tham dự Asian Cup 2023.
Nhật Bản từng gây tiếng vang ở World Cup 2022 khi lần lượt thắng Đức và Tây Ban Nha. Nhưng khi trở lại sân chơi châu lục, họ lại bị những đội bóng ở tốp dưới tạo ra bất ngờ nhờ sự tiến bộ trong thời gian đã qua. Bởi Nhật Bản, Hàn Quốc có sự phát triển chạm đến ngưỡng thế giới, thì những đội bóng phía sau cũng không thể mãi giậm chân tại chỗ. Và như HLV Moriyasu nói: “Đội tuyển Việt Nam đã dạy cho chúng tôi một bài học”. Nhưng lát cắt rõ nét nhất là sự lột xác ngoạn mục của Indonesia chỉ sau 2 tháng, tính từ vòng loại World Cup 2026, rất đáng hoan nghênh.
Trình độ giữa các đội được thu hẹp giúp Asian Cup không còn xuất hiện những trận đấu với có tỷ số cách biệt, chất lượng trận đấu đã tăng. Nếu xét cùng thời điểm ở mùa giải 2015 và 2019, có 5 trận đấu xuất hiện kết quả thắng/thua từ 3 bàn trở lên. Điều này cũng cho thấy 24 đội tuyển có mặt ở Qatar được xem là những đội tuyển tốt nhất tại châu lục, hiểu theo sự thể hiện trên sân cỏ lẫn bảng xếp hạng FIFA.
Và vì thế, những thất bại vừa qua sẽ buộc các đội tuyển như Việt Nam, Nhật Bản... đúc rút ra những kinh nghiệm quý báu, để tránh va lại vết xe đổ. Như chia sẻ của Bùi Hoàng Việt Anh sau trận đấu với Indonesia: Toàn đội vẫn phải đứng dậy và bước tiếp, cố gắng hơn để sớm trình diện bộ mới và sẽ cải thiện thành tích trong tương lai.
Tất nhiên, trong mọi giải đấu đều có những bất ngờ. Song, việc kết quả bất ngờ xuất hiện với tần suất liên tục thì chứng minh khoảng cách giữa các đội đã bị thu hẹp.