Nhưng lần gặp nhau gần nhất giữa Việt Nam và Lào, tại SEA Games 2015, đội U23 của chúng ta chỉ thắng với cách biệt tối thiểu 1-0. Về lý thuyết thì đẳng cấp của bóng đá Lào không thay đổi gì lớn, nhưng ở lứa tuổi trẻ của Lào lại có những dấu hiệu của sự tiến bộ.
Tại vòng loại U19 châu Á vừa diễn ra hồi đầu tháng, đội U19 Lào lần đầu tiên trong lịch sử giành vé dự vòng chung kết châu Á. Họ thậm chí còn cầm hòa U19 Australia với tỷ số 2-2. Tại SEA Games lần này, Lào mở màn bằng trận hòa với Singapore, đối thủ vẫn được xem là mạnh hơn.
Sự tiến bộ của Lào không phải là hiện tượng. Một đội bóng yếu khác là Campuchia cũng đang gây ngạc nhiên lớn. Hồi đầu năm, U22 Campuchia vào bán kết giải U22 Đông Nam Á.
Cách đây không lâu, Campuchia lần đầu tiên có chiến thắng trước Việt Nam tại một giải chính thức (U18 Đông Nam Á), sau đó họ đánh bại Thái Lan cũng ngay trên sân khách để giành quyền dự vòng chung kết U19 châu Á. Ngay trận mở đầu của SEA Games 30, U22 Campuchia cầm hòa đội chủ nhà Philippines.
Đào tạo cầu thủ trẻ tốt luôn là tiền đề phát triển nền bóng đá. Việt Nam đang thăng hoa dưới thời HLV Park Hang-seo chủ yếu nhờ 2 lứa U19 cầu thủ xuất sắc các năm 1994, 1995. Vì thế, ở thời điểm này, đá với U22 Lào không còn là chuyện “lấy điểm trong túi” như trước, nhất là trên mặt sân cỏ nhân tạo vốn là lợi thế của bóng đá Lào.
Ở góc độ khác, sự tiến bộ của bóng đá trẻ Lào hay Campuchia cũng là sự cảnh báo cho những “ông lớn” như Việt Nam. Chúng ta có nhãn tiền bài học Thái Lan. Đội tuyển hiện nay của họ, mặc dù không hề yếu, nhưng chắc chắn là không mạnh như thế hệ của Kiatisak.
Từ năm 2015 đến nay, các đội U19 và U23 của Thái Lan ngày càng sa sút thành tích tại sân chơi Đông Nam Á. Ở SEA Games 2017, họ có chút may mắn khi vượt qua vòng bảng và sau đó đoạt HCV nhưng lại thất bại nặng nề ở vòng chung kết U23 châu Á, giải đấu mà 2 “bại tướng” của họ tại SEA Games là Việt Nam và Malaysia lại chơi rất thành công.
Tại SEA Games 30, Thái Lan khởi đầu bằng trận thua Indonesia, điều đó không bất ngờ, tương tự như việc họ thua Việt Nam 0-4 tại vòng loại U23 châu Á hồi tháng 3. Như vậy, chỉ cần lơ là trong công tác đào tạo trẻ, hậu quả sẽ đến rất nhanh.
Đây là lý do mà VFF và cả HLV Park Hang-seo không có ý xem nhẹ SEA Games 30, thậm chí phải đặt mục tiêu HCV dù dư luận cho rằng, SEA Games chỉ là “ao làng”.
Đành rằng đẳng cấp hiện tại của đội tuyển quốc gia đã vượt xa so với kỳ vọng, nhưng SEA Games là đấu trường rất quan trọng của bóng đá trẻ, kết quả của nó vẫn có thể tác động đến triển vọng trong tương lai.
Thế nên, nếu hôm nay U22 Việt Nam có kết quả tốt trước đối thủ “đang lên” như Lào, thì người hâm mộ sẽ yên tâm rằng, chúng ta vẫn giữ được khoảng cách về đẳng cấp. Bằng ngược lại, thì cũng biết cách để quan tâm hơn đến thế hệ kế thừa.
