Khi Man United dành một phần mùa hè để “ve vãn” Thomas Tuchel, người ta luôn cảm thấy như thể Erik ten Hag sẽ phải chứng kiến một sự thay đổi lớn về vận mệnh để giữ được công việc của mình trong thời gian dài. Cựu HLV của Ajax dường như đã may mắn khi trụ được lâu như vậy, nhưng giờ thì mọi chuyện đã xong và Man United biết rằng họ không nên mắc sai lầm vì sự chần chừ của mình một lần nữa.
Đó có thể là lý do đầu tiên khiến việc tiếp cận người thay thế Ten Hag được thực hiện với sự cấp bách và quyết đoán hơn nhiều. Chưa biết liệu điều đó có thực sự có ý nghĩa hay không, nhưng Man United đã không lãng phí thời gian để thực hiện động thái của mình cho HLV Rúben Amorim của Sporting CP. Nhà cầm quân 39 tuổi này đã được liên hệ với một loạt các câu lạc bộ khá lớn từ các giải đấu hàng đầu trong vài năm qua. Chỉ riêng năm 2024, ông được cho là ứng cử viên tiếp quản Barcelona , Liverpool và Chelsea , trong khi ông cũng đã có các cuộc đàm phán với West Ham trước khi họ bổ nhiệm Julen Lopetegui, và ông đã được chào mời mạnh mẽ là người kế nhiệm Pep Guardiola tại Manchester City sau khi họ công bố thỏa thuận ký hợp đồng với giám đốc bóng đá Hugo Viana của Sporting vào năm tới.
Nhưng có vẻ như Man United sẽ là người kéo Amorim ra khỏi hang sư tử. Vậy, tại sao?
Bối cảnh của Amorim
Amorim đã bước những bước đầu tiên vào vai trò HLV cấp cao vào tháng 12-2019. Sau khi Sporting Braga sa thải Ricardo Sá Pinto, họ đã thăng chức cho HLV khi đó 34 tuổi của đội B và sự thay đổi vận mệnh là rất đáng kể.
Sau khi Amorim giành chiến thắng đầu tiên với tỷ số 7-1 trước Belenenses, Braga nhanh chóng trở thành một đội bóng có khả năng đánh bại hầu như bất kỳ đội nào – thực tế, trong bối cảnh bóng đá Bồ Đào Nha, họ đã làm được. Trong một loạt trận đấu căng thẳng từ giữa tháng 1 đến giữa tháng 2, Braga đã đối đầu với Porto và Sporting hai lần, và Benfica một lần – ở Bồ Đào Nha và Braga đã giành chiến thắng trong cả năm trận đấu, bao gồm trận chung kết Taça da Liga với Porto, nghĩa là Amorim đã giành được danh hiệu đầu tiên sau 1 tháng + 2 hai ngày ở sự nghiệp đỉnh cao.
Đầu tháng 3 - 2020, Sporting đã có động thái. Họ trả một khoản phí giải phóng khổng lồ là 10 triệu euro (lớn thứ ba từ trước đến nay đối với một HLV vào thời điểm đó) để bổ nhiệm một cựu cầu thủ Benfica có chưa đầy bốn tháng kinh nghiệm sau khi đã sa thải ba huấn luyện viên trong mùa giải đó. Đó là một bước đi thiên tài.
Khi Amorim đến Estádio José Alvalade vào tháng 3-2020, Sporting đã không giành được danh hiệu Primeira Liga trong gần 18 năm. Họ chỉ kết thúc ở vị trí á quân 2 lần kể từ năm 2009. Nhưng vào cuối mùa giải đầu tiên của Amorim (2020-21), Sporting đã chấm dứt cơn hạn hán danh hiệu Primeira Liga kéo dài của họ. Họ gần như đã làm được điều đó mà không thua một trận nào dù chịu khuất phục trước đối thủ Benfica vào ngày áp chót của mùa giải trong một trận có tính thủ tục khi đã vô địch sớm trước đó.
Mùa kế tiếp, họ về nhì sau Porto, và sau đó họ ra khỏi top 3 vào mùa giải 2022-23 khi những câu hỏi bắt đầu xuất hiện xung quanh tương lai của Amorim. Nhưng vào mùa giải 2023-24, Amorim lại dẫn dắt Sporting đến chức vô địch một lần nữa, lần này với khoảng cách 10 điểm so với Benfica, và họ đã bắt đầu mùa giải 2024-25 với chín chiến thắng.
Từ đầu mùa giải 2015-16 cho đến trước khi Amorim được thuê, Sporting chỉ kiếm được 347 điểm tại Primeira Liga thấp hơn nhiều so với 396 và 381 điểm của Benfica và Porto. Kể từ khi Amorim được bổ nhiệm, 382 điểm của Sporting tại giải đấu này nhiều hơn Porto 7 điểm và hơn Benfica 27 điểm.
Khả năng huấn luyện, tinh thần chiến thắng và tính cách lôi cuốn của Amorim đã đóng vai trò then chốt trong sự trỗi dậy trở lại đỉnh cao của Sporting tại Bồ Đào Nha. Sẽ là quá khiêm tốn nếu nói rằng ông ấy sẽ đưa họ đến một nơi tốt hơn nơi ông ấy từng đến.
Phong cách chơi của Amorim
Một câu hỏi mà hầu hết người hâm mộ Man United sẽ thắc mắc lúc này là Amorim muốn đội United của mình chơi như thế nào?
Điều quan trọng là nó phụ thuộc vào thái độ khi ông ấy đến. Amorim sẽ phá bỏ mọi thứ và bắt đầu lại từ đầu với một hệ thống hoàn toàn mới đối với nhóm cầu thủ này? Hay sẽ để những cầu thủ theo ý mình quyết định như vậy? Thật không may, chỉ có ông ấy mới có thể trả lời những câu hỏi đó ngay bây giờ.
Tất cả những gì chúng ta có thể làm là nhìn lại lối chơi và hệ thống mà ông đã áp dụng trước đây – về cơ bản, lối chơi đã giúp ông trở thành một trong những huấn luyện viên được thèm muốn nhất trong làng bóng đá châu Âu.
Một trong những khía cạnh đáng chú ý nhất trong sự nghiệp quản lý của Amorim là thực tế là ông gần như chỉ sử dụng ba hậu vệ. Điều này rất quan trọng vì Man United rất hiếm khi xếp đá như vậy, đặc biệt là dưới thời Ten Hag. Sơ đồ 4 hậu vệ luôn là chuẩn mực tại Old Trafford.
Bộ ba hậu vệ của Amorim chủ yếu chơi theo sơ đồ 3-4-3, có thể trông giống 3-4-2-1 hơn một chút. Chiều rộng thường do các hậu vệ cánh đảm nhiệm, trong khi hai cầu thủ tấn công rộng hơn sẽ lùi vào trong – sau đó có hai tiền vệ trung tâm, một người chơi sâu hơn người kia.
Một phiên bản khác của 3-4-3 được Amorim sử dụng là triển khai một kim cương tiền vệ, với trung vệ ở giữa thực sự là một tiền vệ phòng ngự và một tiền đạo hỗ trợ đóng vai trò là đỉnh của kim cương. Hai tiền vệ trung tâm hoạt động rộng hơn một chút và sau đó trong tấn công có các cầu thủ chạy cánh kéo dài lối chơi và hỗ trợ tiền đạo chính.
Chiến thuật của Amorim phản ánh vị thế của ông như một người thực dụng. Đội Sporting của ông thường xuyên thiết lập một khối thấp trong các trận đấu với các đối thủ có trình độ ngang hoặc cao hơn. Ví dụ, kể từ đầu mùa giải trước, các chuỗi chuyền bóng mở của Sporting có khoảng cách bắt đầu trung bình từ khung thành phản lưới nhà là 41,3 mét trước Porto, Benfica và Braga ở Primeira Liga - tăng lên 45,9m so với mọi đội khác.
Nhưng không nên hiểu Amorim có triết lý tiêu cực. Trên thực tế, đội Sporting của ông khá chủ động. Họ đã cho phép đối thủ trung bình thực hiện 10,9 đường chuyền trước khi tiến hành một hành động phòng thủ (PPDA) tại Primeira Liga kể từ đầu mùa giải 2023-24, trong khi PPDA của Man United trong cùng kỳ tại Premier League là 12,6. Thêm vào đó, Sporting trung bình có 9,3 cướp lại bóng mỗi trận trong thời gian đó, cải thiện so với 8,8 của Man United.
Amorim không phải là người ám ảnh về việc sở hữu bóng. Amorim cũng đánh giá cao giá trị của việc có một đội bóng có khả năng trở thành mối đe dọa trong quá trình chuyển đổi, với 100 pha tấn công trực tiếp của họ - chuỗi pha bóng mở bắt đầu bên trong phần sân nhà của họ và có ít nhất 50% chuyển động hướng đến khung thành đối phương trước khi kết thúc bằng một cú sút hoặc một cú chạm trong vòng cấm - nhiều hơn 18 lần so với bất kỳ đội Primeira Liga nào khác kể từ đầu mùa giải 2023-24.
Các trung vệ đóng vai trò chính về cả mặt phân phối và phát triển lối chơi bằng cách tiến lên phía trước. Trong số các hậu vệ chơi ít nhất 1.000 phút ở giải đấu hàng đầu của Bồ Đào Nha kể từ đầu mùa giải 2023-24, cặp đôi của Sporting là Matheus Reis (12,6) và Gonçalo Inácio (13,9) xếp hạng cao nhất về số lần thực hiện phát triển mỗi 90 phút.
Tuy nhiên, nhiều người hoài nghi đã chỉ ra thực tế là Ten Hag cũng có thành tích rất tốt với một CLB lớn trong một chiếc “ao nhỏ” trước khi gia nhập Man United. Chiến lược gia người Hà Lan cũng được xem là có phong cách chiến thuật khá rõ nét khi làm ở Ajax, nhưng ông phần lớn không tạo được bản sắc tại Old Trafford và gặp khó khăn trong việc giúp đội bóng luôn gắn kết.
Quản lý Man United và ở môi trường như Premier League sẽ là một nhiệm vụ xa lạ so với việc huấn luyện Sporting – nhưng Amorim có lịch sử đào tạo cầu thủ trẻ, giúp cầu thủ chơi tốt hơn và giành được các danh hiệu. Ông ấy có sức lôi cuốn, có cách làm việc riêng và có tính cách mạnh mẽ. Trên thực tế, có rất nhiều lý do để lạc quan, nhưng bạn cũng có thể nói như vậy khi Ten Hag được bổ nhiệm.
Vấn đề là, thành tích kém cỏi của Man United có nguồn gốc sâu xa hơn nhiều so với việc ai ngồi trên băng ghế huấn luyện. Họ sẽ mất nhiều năm để đạt đến một cấp độ thể chế mà ở đó câu lạc bộ hoạt động như một cỗ máy được bôi trơn tốt. Theo nghĩa đó, Amorim đang bước vào một bãi mìn. Tuy nhiên, ai đó, ở đâu đó cuối cùng sẽ làm được điều mà không HLV nào kể từ Sir Alex Ferguson có thể làm được, và đưa Man United trở lại đỉnh cao của bóng đá Anh.
Hi vọng là Amorim. Chứ biết làm sao bây giờ?!
