Vào tháng 10-2022, Arsenal đang đứng đầu Premier League, hơn Manchester City bốn điểm. Thật ra khi đó người hâm mộ Arsenal vẫn chưa thực sự tin rằng đội của họ sẽ giành được danh hiệu, họ chủ yếu tận hưởng khởi đầu tuyệt vời mà đội của họ đã đạt được. Mơ ước lớn nhất của các fan Pháo thủ lúc đó đơn giản là mong đừng có cầu thủ chủ chốt nào của họ bị chấn thương để những ngày tháng đẹp đẻ kéo dài thêm, và biết đấu đó …
Vì vậy, khi Bukayo Saka ngã xuống sân trong đau đớn trong trận đấu giữa Arsenal với PSV Eindhoven tại Europa League, có sự lo lắng là điều dễ hiểu. Với việc đội chủ nhà đã dẫn trước 1-0 khi chỉ còn 15 phút và chỉ cần một điểm để đảm bảo suất vào vòng loại trực tiếp sau bốn trận vòng bảng, nhiều CĐV tin rằng HLV Arteta sẽ rút Saka ra sớm. Vậy nhưng mãi đến phút 85, Saka mới tập tễnh rời sân với vẻ khá khó chịu. Arsenal đã giành chiến thắng 1-0. HLV Arteta có thể coi quyết định mạo hiểm Saka của ông là chính đáng, nhưng nhiều người cho rằng không cần thiết phải như vậy. HLV Arteta thì tỏ ra lạc quan: “Hãy nhìn những cầu thủ hàng đầu thế giới, họ chơi 70 trận, 3 ngày một lần và tạo ra sự khác biệt trong trận đấu. Nếu bạn muốn đứng đầu, bạn phải làm được điều đó. Nếu chúng ta bắt đầu đặt điều gì đó khác biệt vào tâm trí các cầu thủ trẻ, tôi nghĩ chúng ta đang mắc một sai lầm lớn. Đến ngày nào đó, họ không khao khát ra sân chơi bóng”.
HLV Arteta tin rằng, về mặt thể chất, các cầu thủ vẫn có thể chịu đựng được cường độ cao như vậy. Nhà cầm quân người Tây Ban Nha đưa ra một lohic: “Các cầu thủ không thể ghi được 50 bàn nếu chơi 38 trận trong mùa giải, điều đó là không thể. Muốn làm điều đó, họ sẽ chơi 72 trận, ghi 50 bàn”
Không ai tranh luận về quan điểm đó của Arteta. Cũng chẳng ai nghi ngờ tài năng và tiềm năng vượt trội của Saka, nhưng tiền đạo này chỉ mới bước sang tuổi 21 khi Arteta thực hiện thử thách theo cách của mình. Saka vốn đã là một trong những “cầu thủ hàng đầu thế giới”, nhưng có phải còn quá sớm để Arteta bắt đầu đòi hỏi quá nhiều như vậy?
Hơn một năm trôi qua, Arsenal vẫn phụ thuộc hơn bao giờ hết vào cầu thủ chạy cánh ngôi sao của mình. Arteta không có dấu hiệu đòi hỏi gì ít hơn từ Saka. Đành rằng Saka rõ ràng đủ giỏi để một ngày nào đó trở thành mẫu tiền đạo mà Arteta đang nhắc đến, nhưng có ý kiến cho rằng việc tiếp tục đóng vai Saka một cách quá quan trọng có thể gây bất lợi cho sự phát triển của anh. Câu hỏi đặt ra là liệu Saka nghỉ ngơi có ích gì không?.
Pha lập công của anh trong trận thua Fulham hôm Chủ nhật là bàn thắng hoặc pha kiến tạo đầu tiên của anh sau 5 trận gần nhất, và đó là chuỗi mà Arsenal thua 3 và hòa 1. Đó không hẳn là một đợt hạn hán khủng khiếp, nhưng đó là khoảng thời gian dài nhất mà anh ấy không ghi được bàn thắng nào trong mùa giải này.
Saka đã chơi trọn vẹn ở 4 trong 5 trận đó và 89 phút trong trận còn lại, chỉ rời sân sau khi Arsenal nhân đôi cách biệt trong chiến thắng 2-0 trên sân nhà trước Brighton. Trong giai đoạn lễ hội bận rộn, Saka chơi trọn vẹn trong ba trận diễn ra chín ngày, trong đó Arsenal chỉ giành được một điểm (hòa Liverpool) trước khi thua West Ham và Fulham. Chỉ có 49 cầu thủ chơi bóng nhiều như Saka trong thời gian đó, và chỉ 8 người trong số họ, giống như Saka, chơi ở vị trí tấn công.
Trên thực tế, Saka đã đá chính mọi trận đấu ở Premier League mùa này ngoại trừ trận thắng trước Man City khi anh chấn thương. Trong các trận đá chính, thì trận đấu sớm nhất anh ấy bị thay ra là ở phút thứ 73 trong trận gặp Sheffield United. Saka thậm chí còn chơi 66 phút trong trận hủy diệt Lens ở Champions League, trận đấu hết hiệp một Arsenal đã dẫn trước 5-0, một cơ hội hoàn hảo để Saka nghỉ ngơi trọn hiệp hai. .
Saka chơi một vài phút khi Arsenal để thua West Ham tại Cúp Liên đoàn, nhưng không có anh thì Arsenal cũng đánh bại Man City. Rõ ràng việc để Saka nghỉ ngơi có thể giúp ích cho anh ấy và không ảnh hưởng quá nghiêm trọng đến kết quả toàn đội. Vấn đề là trong lối chơi của Arsenal, vị trí của Saka quá quan trọng, kể cả khi anh ta không ghi bàn. Chỉ có 11 cầu thủ thực hiện nhiều pha chuyền bóng hơn anh (311) mùa này và chỉ có hai trong số đó là những cầu thủ thiên về tấn công như Bernardo Silva ( 321) và Dejan Kulusevski (315). Lối chơi của Arsenal hướng đến việc giành quyền kiểm soát bóng trên phần sân đối phương và Saka đóng vai trò quan trọng trong việc giúp điều đó xảy ra.
Saka là cầu thủ bị phạm lỗi nhiều thứ ba (43 lần) trong giải đấu. Chỉ Bruno Fernandes của Manchester United (54) và Kieran Trippier của Newcastle (52) là tạo ra nhiều cơ hội hơn Saka (50), nhưng Saka lại đứng đầu giải đấu về số đường kiến tạo được kỳ vọng (6,53). Nhưng phần lớn những đóng góp đáng chú ý của Saka đều đến từ những tình huống cố định. Arsenal đã trở thành đội chơi bóng chết hay nhất Premier League, với 11 bàn thắng từ tình huống cố định mùa này (ngang bằng với Everton).
Thế nên, dù Saka đứng thứ 8 tại Premier League mùa này về số bàn thắng và kiến tạo (12), anh tụt xuống thứ 20 về khâu đóng góp bàn thắng trong “bóng sống” (7), kém Anthony Elanga của Nottingham Forest (10) và tiền đạo Richarlison của Tottenham ( 8), ngang bằng với Lyle Foster của Burnley. Bàn thắng của Saka vào lưới Fulham là bàn thắng hoặc kiến tạo đầu tiên “bóng sống” đầu tiên sau 7 trận.
Với sự hạn chế như vậy, một vài HLV có thể cân nhắc việc xoay vòng Saka để lấy lại phong độ. Trận đấu ở FA Cup với Liverpool vào cuối tuần này có thể là cơ hội hoàn hảo để Saka được nghỉ ngơi. Quyết định này thuộc về trách nhiệm của HLV Arteta và đây là thời điểm ông cần có tính toán rõ ràng hơn. Arsenal đã vô địch cúp FA 4 lần trong 10 năm qua, trong khi đó, cuộc đua vô địch ngoại hạng đang khá cân bằng, họ lại có cặp đấu khá ổn tại vòng 16 đội Champions League, nên về lý thuyết lẫn thực tế, Arsenal không nên tham lam FA Cup.
Một chi tiết để HLV Arteta quan tâm: Sau khi Saka được nghỉ ngơi trong trận thua West Ham ở cúp Liên đoàn, anh tiếp tục ghi bàn thắng “bóng sống” trong ba trận liên tiếp ở Premier League (đồng thời có thêm 2 bàn và 2 pha kiến tạo ở 2 trận Champions League). Vậy có phải Arteta đang yêu cầu quá nhiều ở cầu thủ chạy cánh của mình? Người ta dễ dàng quên rằng anh mới chỉ 22 tuổi nhưng đã cày ải quá nhiều. Kể từ mùa giải đầu tiên đá cho đội 1 của Arsenal (2020-21), khi mới bước sang tuổi 19, thì chỉ có 13 cầu thủ thi đấu nhiều hơn Saka ở Premier League. Trong số 13 người đó, Saka là người trẻ nhất và chỉ có 3 người trong số họ là tiền đạo.
Saka phải ngồi dự bị, điều này có thể gây tổn hại cho Arsenal trong ngắn hạn nhưng về lâu dài, nó có thể mang lại lợi ích cho họ. Đưa Saka trở lại phong độ tốt nhất chắc chắn phải là ưu tiên hàng đầu của Arteta, bởi vì làm như vậy có thể khiến cuộc săn lùng danh hiệu của họ trở lại đúng hướng. Trong 5 trận gần đây nhất, số bàn thắng dự kiến xG mỗi trận không tính phạt đền của Arsenal cao hơn so với 15 trận đầu tiên của mùa giải, cho thấy họ đã tạo ra nhiều bàn thắng hơn. Như vậy, Arsenal có thể bắt đầu ghi bàn từ “bóng sống” nhiều hơn và họ nên để Saka nghỉ ngơi một chút trước khi đóng góp lớn cho lối chơi này.
