Trưởng Ban trọng tài Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) Dương Văn Hiền từng có 3 năm liền đoạt danh hiệu Còi vàng, Phó Ban trọng tài VFF Võ Minh Trí từng 2 lần nâng cao danh hiệu này. Cả Trưởng lẫn Phó Ban trọng tài VFF và những giám sát trọng tài kỳ cựu như Lương Thế Tài, Phạm Chu Thiện... đều có chung xuất phát điểm từ Ban trọng tài HFF, đồng thời là những cựu trọng tài FIFA (Liên đoàn Bóng đá thế giới).
Vốn được xem là “cái nôi” trọng tài Việt Nam và có những lãnh đạo cấp cao đang điều hành ở bộ máy Ban trọng tài VFF nhưng vì sao, không có trọng tài nào thuộc HFF được cầm còi tại V-League 2020?
2020 - ‘năm hạn’ của Ban trọng tài HFF
Trao đổi với báo SGGPO vào chiều 6-1, Trưởng Ban trọng tài HFF Hoàng Ngọc Tuấn nhận hoàn toàn trách nhiệm và sẽ sớm cải thiện tình hình ở khóa VII (nhiệm kỳ 2020-2024) của HFF. Bên cạnh vấn đề chuyên môn, cựu trọng tài gốc Huế cho rằng, “xui rủi” cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến việc vắng bóng trọng tài TPHCM tại V-League 2020. Đáng lẽ, HFF có 3 trọng tài đã đạt đến trình độ cầm còi tại V-League, thế nhưng, vì những lý do khác nhau khiến tất cả đều lỡ hẹn.
Cụ thể, đợt kiểm tra thể lực do VFF tổ chức vào giữa mùa giải 2019, trọng tài FIFA Nguyễn Hiền Triết bị ngất xỉu. Sau khi tiến hành tham khám, ông Triết bị phát hiện mắc bệnh tim và lập tức, VFF “cắt” làm nhiệm vụ với “vua áo đen” 38 tuổi này. Đến đợt kiểm tra vào đầu năm 2020, trọng tài Hoàng Phạm Công Khanh, một trọng tài kỳ cựu đã không vượt qua bài kiểm tra thể lực với lý do chấn thương.
Dương Hữu Phúc là trọng tài còn lại. “Vua áo đen” này được HFF “quy hoạch” sớm đạt chuẩn FIFA bằng việc cho đi học các lớp quốc gia, AFC (Liên đoàn Bóng đá châu Á) và thuộc diện trọng tài tiềm năng của AFC. Thế nhưng, tai nạn trong lúc luyện tập (đứt dây chằng gối chéo sau và phải phẫu thuật) đã đánh mất đi cơ hội cầm còi của vị trọng tài 28 tuổi này. “Đen đuổi” chưa chịu tha trọng tài Phúc khi dịch Covid-19 còn khiến anh này lỡ dở việc tu học ở nước ngoài.
Sau các cuộc sát hạch đầy gắt gao tại TPHCM, Ban trọng tài HFF đã đồng ý để hai trọng tài Hoàng Phạm Công Khanh và Dương Hữu Phúc đi tham dự lớp tập huấn giám sát, trọng tài các Giải bóng đá Chuyên nghiệp Quốc gia năm 2021 do VFF và VPF (Công ty CP BĐCN Việt Nam) tổ chức tại Hà Nội từ ngày 10 đến 14-1. Với tiểu sử chấn thương, trọng tài Khanh và Phúc phải nỗ lực nhiều hơn so với các đồng nghiệp. Nếu vượt qua bài kiểm tra ở lớp tập huấn, hai trọng tài thuộc HFF sẽ được Ban trọng tài VFF phân công làm nhiệm vụ tại V-League và Cúp Quốc gia.
Khó kiếm tìm con người
“Nhiệm vụ của HFF giao cho Ban trọng tài ở khóa VII phải đào tạo ra được 1-2 trọng tài cầm còi V-League và 1 trọng tài đạt chuẩn FIFA. Trước mắt, chúng tôi sẽ đẩy mạnh công tác huấn luyện với 3 trọng tài đang làm nhiệm tại Giải hạng Nhất”, ông Hoàng Ngọc Tuấn cho biết.
Ba trọng tài được “quy hoạch” gồm Nguyễn Văn Tạo, Nguyễn Anh Vũ và Trần Mạnh Hùng. Đây là những trọng tài trẻ, tiềm năng và được Ban trọng tài HFF đầu tư bằng việc đăng ký đi học các lớp quốc gia và nếu có cơ hội sẽ tiến đến lớp FIFA. Theo lộ trình, Ban trọng tài HFF đang đầu tư để 3 trọng tài này đi học tiếng Anh song song với việc cầm còi.
Tuy nhiên, đó cũng là cách “chữa cháy” tạm thời. Xa hơn, Ban trọng tài HFF cần phải đảm bảo nguồn lực dồi dào cho việc đào tạo. Thật tế ở nhiệm kỳ VI, HFF đã mở 10 lớp đào tạo trọng tài/năm, trong đó có 3 lớp VFF. Nhưng ngặt nỗi, rất ít bạn trẻ ở TPHCM đam mê và theo nghiệp trọng tài. Thậm chí, HFF còn động viên những cầu thủ U21 TPHCM không thể phát triển chuyển hướng sang trọng tài nhưng bất thành.
“HFF mở lớp thế nhưng, toàn thấy các bạn ở tỉnh/thành khác đăng ký đi học. Vậy nên, chúng tôi kiêm luôn đào tạo trọng tài ở địa phương khác. Trước có giám sát trọng tài Vũ Bảo Linh (Cần Thơ), trợ lý Nguyễn Lê Nguyên Thành, Khổng Tam Cường (Gia Lai)... đăng ký học tại TPHCM.
Trước đây, HFF ưu tiên các bạn ở TPHCM nhưng giờ đã mở rộng ra địa phương khác. Xác định những bạn nào ở đây lâu dài sẽ đào tạo và phát triển căng cơ. Ngoài ra, chúng tôi còn xuống các trường năng khiếu thể thao, ví dụ Nguyễn Thị Định để làm việc với ban giám hiệu nhằm tìm kiếm và định hướng đào tạo trọng tài từ sớm. Chúng tôi đang lên kế hoạch trình HFF trong quý 1 - năm 2021 để nhận sự hỗ trợ về kinh phí mở các lớp đào tạo trọng tài TPHCM và quốc gia”, ông Tuấn nhấn mạnh.