Nhờ nhiều thông tin về tai hại của thừa cân, về nguy hại của béo phì nên ai cũng hiểu cần giảm cân nếu sức nặng của cơ thể vượt quá định mức bình thường, trước khi hệ tuần hoàn, vận động, nội tiết… ngất ngư vì trên đe dưới búa.
Từ góc nhìn định kiến, mười người hết chín chọn ngay giải pháp nhịn ăn để giảm cân. Vài ngày sau khi nhịn ăn, nhất là khi trước đó ăn quá nhiều, trọng lượng cơ thể tất nhiên giảm ngay vài cân. Nếu tưởng đó là do tác dụng cấp kỳ của chế độ dinh dưỡng kiêng khem thì lắm khi hố nặng. Dù chọn kiểu kiêng cữ nào, thậm chí lắm khi chỉ cần bớt năng lượng của khẩu phần, tế bào cũng phản ứng ngay trước mắt theo kiểu mất nước.
Vì thế người kiêng cữ sau vài ngày có thể hài lòng khi đứng lên bàn cân vì kim xoay ngược chiều trước đó. Nhưng thường khi mừng hụt vì đây chỉ là một phản ứng sai lệch của cơ thể khi đầu vào bất ngờ bị siết chặt. Sau thời gian ngắn, khi tế bào đã quen với hình thức kiêng khem, tế bào sẽ hút nước trở lại. Đó là lý do khiến nhiều người phải thất vọng bẽ bàng sau thời gian kiêng cữ vì trọng lượng trở lại như cũ. Tệ hơn nữa là gia chủ thậm chí nặng cân hơn trước khi kiêng cữ vì tế bào, khi gia chủ hết nhịn ăn, lấy lại chỗ nước đã mất theo kiểu cả vốn lẫn lời.
Chuyện lại không chỉ tai hại như thế. Tình trạng cơ thể bất ngờ thiếu năng lượng, thiếu dưỡng chất vì gia chủ quyết liệt tuyệt thực được não bộ diễn dịch như tình huống stress. Các nội tiết tố chống stress của tuyến thượng thận, tuyến giáp được phóng thích để chống stress lại có tác dụng giữ nước, gây thêm cảm giác đói và thèm ngọt. Người nhịn ăn vì thế dễ cầm lòng không đậu với hình ảnh món ăn khêu gợi ngay cả trong giấc ngủ chập chờn. Hậu quả là đến lúc nào đó lại tăng trọng trở lại rất nhanh.
Giảm cân vì thế chỉ đúng nghĩa vừa bớt trọng lượng vừa khỏe hơn trước khi người thừa cân trong suốt tiến trình giảm cân:
°Không bị hành hạ bởi cảm giác đói, nhất là trong giấc ngủ;
°Vẫn lao động, học tập, tư duy với hiệu năng như mong muốn vì không thiếu năng lượng;
°Không chỉ giảm cân mà đồng thời giảm vòng bụng vì đây là tiêu chí báo động thế tiến công của thừa cân + tăng mỡ máu trên mạch máu, trên vỏ não, trên đáy mắt;
°Ổn định đường huyết vì tăng hay giảm lượng đường trong máu đều là yếu tố cản trở tác dụng giảm cân.
Muốn biết tác dụng giảm cân có thực sự hữu ích cho sức khỏe không thể chỉ dựa vào kết quả hiển thị trên bàn cân. Giảm cân muốn đúng nghĩa giảm để khỏe phải là tiến trình phù hợp với nhịp sinh học và nhất là không làm cho người cần giảm cân phải đánh đổi bằng chất lượng của cuộc sống. Đó cũng là động cơ vì sao càng lúc càng có nhiều thầy thuốc chọn hoạt chất sinh học đã được xác minh tác động trên tế bào mỡ, để chữa bệnh tận gốc, để trị bệnh về lâu về dài, thay vì chỉ bắt nhịn ăn.
Giảm được vài cân nhưng mệt lả vì nhịn ăn đến phát thèm chẳng có gì hay. Vẫn ăn không thiếu nhưng nhẹ mình mới khéo. Muốn được vậy phải giảm cân một cách hòa hoãn vì sụt cân như thế đồng nghĩa với an toàn.
GÓC TƯ VẤN CỦA BÁC SĨ LƯƠNG LỄ HOÀNG