Không có nhu cầu làm gì có chuyện tranh nhau sản xuất. Ngành y bên Đức không vô cớ năm nào cũng tổ chức “Tuần lễ đau đầu”. Lý do là vì tối thiểu 30% cư dân bên đó, nghĩa là tròm trèm 25 triệu người, đang mỗi ngày thay phiên uống thuốc trị đau đầu. Với cuộc sống “không căng thẳng không về” số fan của thuốc nhức đầu bên mình dễ gì chịu kém nước người. Không lạ gì nếu các đại gia kinh doanh nguyên liệu của thuốc giảm đau kiếm tiền tỷ dễ dàng từ với món hàng khỏi rao cũng hết vì số cầu mỗi ngày một tăng.
Đó vẫn chưa là điều đáng nói. Đáng lo hơn nhiều là phản ứng phụ của thuốc. Chuyên gia về bệnh do lệ thuộc thuốc điều trị đã đúc kết 2 điểm bất lợi thường gặp của thuốc trị đau đầu. Trước hết, vì thuốc nhức đầu thường khi không cần toa nên đa số người dùng thuốc tự điều trị. Phần vì ngại phản ứng phụ, nhất là tác dụng gây bào bọt thường gặp ở người yếu bao tử, nên nhiều người chọn cách uống thuốc liều nhẹ nhưng nhiều lần trong ngày. Tưởng khéo nhưng hóa vụng. Dùng thuốc kiểu lắt nhắt như thế vừa không công hiệu, vừa dễ gây viêm loét dạ dày. Theo các nhà nghiên cứu bên Đức, nếu phải dùng thuốc chỉ nên dùng một lần trong ngày nhưng với liều cao như sau, chẳng hạn với 1.000mg Acetylsalicylate, hay 400mg Ibuprofen, hay 1.000mg Paracetamol. Tốt nhất là hỗn hợp 500mg Acetysalicylate + 400mg Paracetamol + 100mg Cafein. Quan trọng khi dùng thuốc là đừng quên uống thuốc bao tử lót đường trước bữa ăn và dùng thuốc đau đầu sau bữa ăn nếu đã từng gặp trục trặc với dạ dày. Tất nhiên không nên vừa chớm thấy đau đầu thì chơi ngay thuốc mạnh bất kể dạ dày khi đó đang trống rỗng, nhưng mặt khác cũng đừng đợi quá lâu, đừng đợi đến khi cơn đau đầu đã lên đến cực điểm mới lo chữa cháy. Đó cũng là lý do tại sao các y sĩ đoàn ở châu Âu liên tục khuyến khích người dân và cả thầy thuốc nên ưu tiên cho các phương pháp không dùng thuốc như xoa bóp, châm cứu, hay nếu dùng thuốc thì cũng dùng thử tinh dầu dưới hình thức xông hơi, ngâm tắm, thay vì chọn ngay hóa chất tổng hợp theo kiểu giết gà bằng dao mổ trâu.
Đáng lo không kém là thói quen dùng thuốc đau đầu với liều thấp nhưng quá thường là đòn bẫy dẫn đến lệ thuộc. Người dùng thuốc theo kiểu này đều phải tăng dần số lượng thuốc. Đó chính là lý do khiến đề tài nổi bật của Tuần lễ đau đầu bên Đức lại không bàn về thuốc mà là tiếng chuông báo động inh ỏi về chứng “đau đầu vì dùng thuốc giảm đau”. Các nhà nghiên cứu ở khắp nơi đã chứng minh rõ ràng là 2/3 tình trạng đau đầu âm ỉ suốt ngày khiến nạn nhân mất khả năng học tập, lao động, đau đầu với tần số không dưới 10 ngày trong tháng, không do bệnh gì nhiêu khê mà vì thiếu thuốc đau đầu.
Chuyện không chỉ có thế. Chuyên gia về bệnh thần kinh đi xa hơn nữa khi quả quyết về mối liên hệ giữa trầm uất và việc lạm dụng thuốc trị đau đầu. Nói cách khác, dùng thuốc trị đau đầu không theo tinh thần “đau lắm hãy uống thuốc” thì không chỉ đầu đau mà đãng trí và mất ngủ, 3 triệu chứng kinh điển của hội chứng suy nhược thần kinh, sớm muộn cũng quấy rầy người dùng thuốc.
Ai chẳng mong chuyện buôn bán được hanh thông. Ai mở nhà thuốc không mong bán thuốc. Ấy vậy mà dược sĩ đoàn bên Đức liên tục cảnh báo người dân về phản ứng phụ của thuốc đau đầu. Bên mình thì sao? Câu trả lời xin dành cho độc giả.
Góc tư vấn của bác sĩ Lương Lễ Hoàng
