Kendrick kết thúc sự nghiệp vì... máy bay?

Thời gian gần đây, sự xuất hiện của hàng loạt án phạt gây tranh cãi khiến giới mộ điệu quần vợt, dư luận, báo giới và cả các tay vợt đều “sôi lên sùng sục”. Sự đúng - sai trong những án phạt này là điều cần phải bàn đến. Để có thể hiểu rõ hơn về thực hư của vụ việc, chúng tôi xin đăng tải những biến cố dẫn đến những án phạt cụ thể trong thời gian gần đây và cả phản ứng của những người trong cuộc, hay ngoài cuộc…

Bị treo vợt 12 tháng vì chất MHA

Hôm 29-7 rồi, Liên đoàn quần vợt quốc tế (ITF) đã đưa ra một phán quyết dài 27 trang A4 về trường hợp mẫu xét nghiệm của tay vợt 31 tuổi người Mỹ Robert Kendrick (hiện xếp hạng 105 ATP) có phản ứng dương tính với chất thuốc cấm tên là Methylhexanamine - viết tắt là MHA, một loại thuốc có tác dụng làm giảm cân, giảm ham muốn ăn uống, đã được Tổ chức chống doping thế giới (WADA) đưa vào danh mục chất thuốc cấm tất cả các VĐV sử dụng kể từ đầu năm 2010 - ở Roland Garros hồi tháng 6. Theo ITF, Kendrick đã vi phạm điều khoản C1 trong “Chương trình chống doping với quần vợt” và vì vậy, anh sẽ phải chấp nhận án phạt cấm thi đấu với thời gian dài hạn là 12 tháng. Đương nhiên, án phạt này “vốn đã được cân nhắc” với lời biện hộ của “bị đơn” Kendrick (xem lời biện hộ trong phần sau của bài viết), đồng thời thứ hạng, thành tích và tiền thưởng mà Kendrick nhận được sau giải Roland Garros 2011 cũng sẽ bị ITF tước đi hoàn hoàn. Án phạt của Kendrick đã bắt đầu có hiệu lực từ ngày 22-5-2011.

Kendrick: “Chỉ chống mệt mỏi trên máy bay thôi mà!”

Lý ra, Kendrick đã phải đối mặt với một án phạt nặng hơn - có thể lên đến 2 năm hoặc hơn - nếu anh không đưa ra lời giải thích mà ITF cho là hợp lý. Trong phiên điều trần trước Tòa án xét xử do ITF triệu tập, Kendrick lý giải việc mẫu xét nghiệm của anh có phản ứng dương tính với chất MHA đơn thuần là vì anh đã uống một viên thuốc có tên là Zija XM3 - có tác dụng chống say máy bay, làm giảm sự mệt mỏi sau một chuyến bay dài. Trong viên thuốc Zija XM3 có chất MHA, ngoài tác dụng giảm cân còn được sử dụng như là một hợp chất làm… thông mũi, giải cảm. Chính ITF đã chấp nhận lời giải thích của Kendrick, nhưng Tòa án của ITF đã đưa ra lý giải của mình về phán quyết: “Cho dù Kendrick không cố tình sử dụng MHA mà chỉ vô tình uống loại thuốc có chất này, nhưng với bổn phận là một tay vợt, anh ta phải có kiến thức về những loại thuốc đã bị WADA cấm sử dụng và do vậy, anh ta phải tự chịu trách nhiệm với hành động của mình, cho dù đó chỉ là một hành động vô ý mà thôi”. Xét cho cùng, nếu tính về lý thì phán quyết cấm thi đấu 1 năm của ITF là “khá nhẹ”…

Nhẹ - không nhẹ, những mệnh đề gây tranh cãi

Đối với ITF, đây là một án phạt nhẹ. Và nếu chỉ xét riêng về trường hợp này, đây cũng là một án phạt nhẹ. Nhưng đó chỉ là xem xét về khía cạnh án phạt này đứng một mình, còn nếu so sánh với một án phạt mà ITF từng tuyên về trường hợp Wayne Odesnik (một tay vợt người Mỹ khác) - với việc anh này tàng trữ và vận chuyển chất cấm Human growth hormone (HGH) đến Australia khi tham gia một giải đấu ở đây, người ta sẽ nhận ra nhiều nghịch lý. Odesnik cố tình tàng trữ chất cấm, nhưng anh cũng chỉ bị treo vợt 1 năm (trước đó, án phạt “nguyên thủy” của Odesnik là 2 năm, nhưng anh được giảm án do “ITF nhận thấy Odesnik đã có hợp tác đầy đủ với những quan chức của “Chương trình chống doping”). Odesnik hiện đang thảnh thơi hiện diện ở Tour đấu mùa hè Bắc Mỹ, dù thật sự anh cũng chẳng thi đấu ra gì. Sự bất mãn, vì vậy đang tăng lên rất cao. Odesnik mong muốn anh chỉ bị treo vợt 3 tháng để có thể hiện diện ở US Open 2011 - đây có thể là Grand Slam cuối cùng trong sự nghiệp của anh. Những tay vợt khác thì muốn có… “sự công bằng”.

Tay vợt người Mỹ gốc Bosnia Amer Delic cho biết: “Robert sẽ là người đầu tiên nói với bạn là anh ấy đã phạm phải sai lầm, nhưng tất cả mọi người nói anh ấy không làm điều đó với ý định lừa dối bạn và họ cũng sẽ nói án phạt mà họ nhận được là quá nặng. Đặc biệt, khi so sánh với những gì mà Wayne Odesnik đã bị phạt. Ngay cả trong trường hợp này, việc Robert nhận án phạt cấm thi đấu 3 tháng và trả lại tiền cũng thật nực cười. Tuy nhiên, anh ấy vẫn muốn thỏa hiệp vì anh ấy muốn thi đấu ở US Open”. Bên cạnh Delic, Kendrick cũng nhận được sự ủng hộ từ nhiều đồng nghiệp - đồng hương khác như: John Isner Robert Ginepri, James Blake, Bobby Reynolds và Michael Russell, hay từ những bậc “lão thành” khác như: John McEnroe, Tom Gullikson. James Blake nói: “Theo quan điểm của tôi, án phạt của Kendrick là quá nặng”. Tay vợt trẻ Ryan Sweeting cũng nói: “Sự trừng phạt mà Kendrick phải gánh lấy so với những sự trừng phạt với kẻ khác, như của Odesnick, thật là lố bịch và rất phi lý. Tôi không hiểu tính hợp lý ở đâu, cái… quái gì đang diễn ra?”.

Kendrick chống án lên CAS

Kendrick đương nhiên không chịu ngồi yên chịu trận. Tay vợt này đã quyết định gửi đơn chống án lên Tòa án thể thao CAS với hy vọng xoay chuyển cục diện. CAS đã từng xoay chuyển cục diện tranh tụng cho nhiều VĐV, gần đây là cho Cesar Cielo - nhà vô địch bơi tự do cự ly ngắn người Brazil. Trong quần vợt, CAS cũng từng giúp Richard Gasquet (Pháp) chuyển từ án phạt cấm thi đấu 2 năm (vì sử dụng cocaine) thành án phạt cấm thi đấu 2 tháng. Luật sư của Kendrick - ông Brent Nowicki (hãng luật Preti Flaherty) - cho biết trên Reuters: “Án phạt cấm thi đấu 12 tháng đối với thân chủ tôi là một cú sốc. Như vậy không cân xứng ở hoàn cảnh xảy ra vi phạm với chất cấm MHA, và cũng hoàn toàn không cân xứng với việc áp dụng các quy định trong cộng đồng thể thao. Robert không yêu cầu được minh oan. Cậu ấy chỉ cần một sự trừng phạt hợp lý. Thay vào đó, ITF đã quan trọng hóa vấn đề và biến vụ việc này trở thành một trọng tội. Hôm thứ Tư, hãng luật Preti Flaherty đã đại diện Robert nộp đơn kháng cáo lên CAS. Dự kiến, phiên xử “chung thẩm” sẽ diễn ra vào ngày 15-8.

Tiểu Phi