Khoa học vui

Ngày 13-3, Hội đồng Anh tổ chức hội thảo “Khoa học Vui- Science is fun” cho 70 học sinh tiểu học tại Hà Nội. Trong một ngày, các em khám phá những điều kỳ thú của khoa học qua các thí nghiệm vui nhộn của 2 nhà khoa học trẻ: TS Emma Goosey, Anh và TS Từ Minh Hiệu (Đại học City London, Anh).

Đây là một hoạt động nằm trong chuỗi hoạt động giáo dục STEM (Khoa học-Công nghệ-Kỹ thuật-Toán) thuộc khuôn khổ Quỹ Newton, một sáng kiến mới trong chương trình hỗ trợ phát triển khoa học-công nghệ cho Việt Nam của Vương quốc Anh. Hội thảo mang tới những bài học khoa học sinh động nhất với cách tiếp cận đơn giản và thông qua thí nghiệm vui, nhằm khơi gợi lòng yêu thích các môn khoa học và niềm đam mê tìm hiểu, nghiên cứu khoa học cho các em nhỏ.

Là một nhà khoa học nghiên cứu về chuyển giao công nghệ và tái chế chất thải, TS người Anh Emma Goosey giới thiệu cách tái chế đồ vật bằng phương pháp hóa học. Theo Emma Goosey, vỏ cua hay vỏ của nhiều loài động vật biển khác là một loại vật liệu rất hữu dụng. Vỏ cua chứa chất nhựa thiên nhiên hay còn gọi là chất Kitin. Kitin là một loại hóa chất có thể hút các loại hóa chất khác như kim loại và các chất bẩn khác rất hiệu quả. Vì vậy, Emma Goosey cho rằng chúng ta có thể dùng vỏ cua và chất Kitin để hấp thụ các hóa chất độc hại trong nước thải.

Học sinh dự hội thảo thật sự vui thích với các thí nghiệm tạo “dung dịch đổi màu liên tục” từ đá khô do TS Từ Minh Hiệu thực hiện. Cũng với nguyên liệu này, tiến sỹ hướng dẫn các em lựa chọn loại nước quả yêu thích và thực hiện thí nghiệm làm nước uống có ga. Các em được quan sát toàn bộ quá trình bốc khói, tạo bong bóng và cùng lý giải về hiện tượng. Các em cũng hào hứng với thí nghiệm trang bạc thủy tinh bằng dung dịch hóa học và cùng viết điều ước đặt vào mỗi chiếc lọ.

Bên cạnh đó, các em được trải nghiệm màn biểu diễn 3D kỳ thú với chủ đề “Nước” tại Rạp hát Ảo thuật của Trung tâm Khoa học Toán Lý Panasonic Risupia Việt Nam. Đây là một mô hình bảo tàng khoa học thực nghiệm, nơi trẻ em được trải nghiệm sự kỳ thú của khoa học và tìm hiểu những phong cách sống Xanh với các sản phẩm công nghệ tiên tiến và thân thiện với môi trường của Panasonic.

Sự hợp tác giữa Hội đồng Anh, các nhà khoa học Việt Nam và Vương quốc Anh, doanh nghiệp sẽ tạo ra sự gắn kết và tham dự đa dạng từ các thành phần trong nền kinh tế và hệ thống giáo dục nhằm thúc đẩy các hoạt động tìm hiểu, nghiên cứu và sáng tạo dành cho giới trẻ tại Việt Nam, đặc biệt từ lứa tuổi nhỏ.

Tiếp nối chuỗi hoạt động nằm trong Quỹ Newton để cổ vũ nghiên cứu khoa học và tình yêu dành cho khoa học của người trẻ tại Việt Nam, trong tháng 4-2015, Hội đồng Anh sẽ khởi động cuộc thi FameLab dành cho người Việt Nam yêu thích khoa học. FameLab là cuộc thi thuyết trình sáng tạo được khởi động từ năm 2005 tại Vương quốc Anh trong Liên hoan khoa học Cheltenham và đã trở thành mô hình thành công tiêu biểu để đào tạo và hướng dẫn các cá nhân, nhà khoa học, kỹ sư, giảng viên chia sẻ lòng nhiệt huyết với các đề tài khoa học của mình trước công chúng.

Người tham dự FameLab được yêu cầu trình bày một chủ đề về khoa học, công nghệ và kỹ thuật để kết nối và hấp dẫn người nghe chỉ trong 3 phút. FameLab đã cộng tác với Hội đồng Anh tổ chức cuộc thi trên toàn cầu. Cho tới nay, hơn 5.000 nhà khoa học và kỹ sư trẻ từ hơn 25 quốc gia đã tham gia cuộc thi.

Trong tuần cuối tháng 3, Hội đồng Anh Việt Nam hợp tác Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ vận động ứng viên tham dự vòng tuyển chọn để trở thành một trong 15 thí sinh đầu tiên của FameLab tại Việt Nam. Không chỉ giới hạn cho các giảng viên, người nghiên cứu, giáo viên, cuộc thi hướng tới tất cả cá nhân có tình yêu dành cho khoa học. 15 người được lựa chọn sẽ trải qua khóa đào tạo kỹ năng kết nối và truyền tải khoa học (“science communications”) với chuyên gia từ Vương quốc Anh, trước khi bước vào vòng thi thuyết trình chung kết.

Bà Cherry Gough, Giám đốc Quốc gia, Hội đồng Anh Việt Nam, nói: Tôi rất vui mừng khi Việt Nam được lựa chọn là một trong 12 quốc gia thụ hưởng Quỹ Newton của Chính phủ Vương quốc Anh, một sáng kiến mới nhằm khuyến khích việc dạy và học trong lĩnh vực khoa học-công nghệ, và một phần của hoạt động này có sự hiện diện của 2 nhà khoa học trẻ từ Vương quốc Anh. Tôi tin rằng việc kết nối với trẻ em thông qua hội thảo Khoa học vui là một cách tuyệt vời để khởi đầu các hoạt động của Quỹ Newton về đào tạo. Tôi chắc chắn các em nhỏ tham gia hội thảo sẽ có buổi học đáng nhớ về hóa học và hy vọng đây là sẽ cảm hứng để một trong số các em lựa chọn sự nghiệp nghiên cứu khoa học trong tương lai.

QUỲNH TRÂM