Theo thông báo ngày 22-9 từ hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody's Investors Service (Moody's), Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) và Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank) đã trở thành 2 ngân hàng có chỉ số sức mạnh tài chính (BFSR) cao nhất trong số 9 ngân hàng lớn tại Việt Nam. Song song với việc thăng hạng chỉ số sức mạnh tài chính, Moody’s cũng đã thăng hạng xếp hạng tiền gửi nội tệ và ngoại tệ của VIB lên B2 - khi đó VIB là 1 trong 2 ngân hàng có thứ hạng cao nhất.
Theo Moody’s, cơ sở cho sự thăng hạng của VIB bao gồm hệ số an toàn vốn cấp 1 cao nhất trong hệ thống ngân hàng Việt Nam (16,3%), năng lực quản trị doanh nghiệp và quản trị rủi ro nổi trội với sự hỗ trợ tích cực của cổ đông chiến lược là Ngân hàng CBA (Commonwealth Bank of Australia), sự cải tổ trong chiến lược kinh doanh trong 2 năm qua hướng đến phát triển bền vững và các chiến lược trích lập dự phòng và xử lý nợ xấu hiệu quả.
Đối với VIB, đây là một thông tin tích cực, nằm trong dự đoán của VIB, trong bối cảnh các hãng xếp hạng tín nhiệm và các định chế tài chính quốc tế bắt đầu nhìn nhận về các ngân hàng Việt Nam có sự phân hóa rõ rệt hơn về năng lực nội tại, tầm nhìn, tính minh bạch và bền vững trong kinh doanh.
Trao đổi với lãnh đạo VIB, việc thăng hạng này là kết quả của quá trình chuyển đổi 3-4 năm qua của VIB, với một số điểm nhấn đáng kể như sau:
* Chiến lược thay đổi cơ sở khách hàng giúp VIB thoát khỏi các phân khúc khách hàng rủi ro cao và hướng tới các doanh nghiệp/cá nhân có tiềm lực tài chính tốt, có nhu cầu vay vốn lành mạnh để phát triển kinh doanh, cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống. Để thực hiện triệt để chiến lược này trong 3 năm qua, VIB đã thay đổi căn bản khẩu vị rủi ro, chấp nhận lãi biên giảm mạnh để thu hút các khách hàng tốt và triển khai tập trung hóa phê duyệt tín dụng.
* Văn hóa quản trị doanh nghiệp và quản trị rủi ro là sự nổi trội và lợi thế cạnh tranh. Yếu tố này được ban lãnh đạo, toàn bộ tập thể cán bộ nhân viên VIB đặt lên vị trí quan trọng hàng đầu và là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của ngân hàng. Trong quản trị rủi ro, khẩu vị rủi ro được xác định cho từng thời kỳ phù hợp với chiến lược phát triển. Ngân hàng thường xuyên có hệ số an toàn vốn cao nhất hệ thống Ngân hàng TMCP Việt Nam, ở mức 16-18%. Trong thời gian thị trường bất ổn, ngân hàng đã đầu tư nhiều vào danh mục các tài sản an toàn, có tính thanh khoản cao mà theo báo cáo của Moody’s đã lên đến 25% tổng tài sản vào tháng 6-2014. Ngân hàng cũng đã rất quyết liệt trong việc xử lý các khoản nợ có vấn đề kể từ khi các món nợ quá hạn hoặc có dấu hiệu quá hạn.
* CBA, cổ đông chiến lược của VIB, là một trong số ít ngân hàng được xếp hạng tín nhiệm ở mức AA2 trên toàn cầu và là một trong 15 ngân hàng có vốn hóa lớn nhất thế giới, đã góp tương đương 200 triệu USD để sở hữu 20% của VIB. CBA đã cung cấp các hỗ trợ chiến lược và sách lược để ngân hàng phát triển, trên các lĩnh vực chủ đạo như ngân hàng bán lẻ, quản trị rủi ro, công nghệ thông tin, nhân sự, quản trị doanh nghiệp và tài chính.
* VIB là ngân hàng trích lập dự phòng quyết liệt theo các tiêu chuẩn quốc tế và tiếp tục chấp nhận lãi biên ở mức thấp hợp lý để thu hút các khách hàng tốt. Chỉ trong 3,5 năm qua, VIB đã trích lập hơn 3.000 tỷ đồng chi phí dự phòng, là ngân hàng có tỷ lệ trích lập rủi ro trên dư nợ tín dụng cao nhất trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Hơn 1.700 tỷ đồng số dư của quỹ dự phòng hiện tại, sẽ tiếp tục xử lý rủi ro và làm sạch các vấn đề nợ xấu trong thời gian sớm nhất. Sau khi đã trích lập dự phòng ở mức cao, nguồn vốn chủ sở hữu của ngân hàng vẫn được duy trì ở mức trên 8.000 tỷ đồng để tiếp tục phát triển kinh doanh.
* Chiến lược con người giúp ngân hàng thu hút được một đội ngũ lãnh đạo được nuôi dưỡng từ bên trong cũng như thu hút từ các định chế tài chính toàn cầu và từ CBA. Với văn hóa minh bạch, liêm chính và hướng đến hiệu quả cao, VIB đã tăng lương cho hơn 50% nhân sự hàng năm, kể cả trong những năm thị trường khó khăn, song song với việc triển khai bản đồ đóng góp và bản đồ hiệu quả công việc, làm cơ sở để trả lương/thưởng và thúc đẩy thăng tiến cá nhân. VIB cũng là ngân hàng đi đầu trong việc xử lý các cán bộ vi phạm giá trị cốt lõi và các quy định của ngân hàng, cũng như giảm đáng kể số lượng nhân sự kém năng suất trong thời gian qua. Nhờ các động thái này, chi phí của ngân hàng được duy trì ở mức tối ưu.
Động thái nâng mức xếp hạng tín nhiệm của Moody’s đối với Việt Nam hồi tháng 7-2014 kết hợp với nâng mức tín nhiệm đối với VIB và gia tăng triển vọng tích cực đối với một số ngân hàng Việt Nam ngày 22-9-2014 là một trong số những điểm sáng tích cực để gia tăng lòng tin của khách hàng vào hệ thống ngân hàng, trong bối cảnh thị trường vĩ mô có một số biểu hiện tích cực.
Long Thượng
