Nhưng với Southampton đứng cuối bảng và Wolves xếp trên họ một bậc, lần lượt kém nhóm an toàn chín và năm điểm, trận thua đáng thất vọng trên sân nhà vào cuối tuần qua chính là đòn kết liễu đối với cả Russell Martin và Gary O'Neil. Thất bại 1-2 của Wolves trước Ipswich – đội mà họ có cùng số điểm khi bước vào tuần – là trận thua thứ tư liên tiếp của họ trong chuỗi trận mà họ đã bị đánh bại bởi ba trong số bảy đội cuối bảng hiện tại.
Wolves, đội được cho là đã đồng ý thỏa thuận bổ nhiệm cựu HLV của Porto và Fenerbahce, Vitor Pereira làm HLV mới, hiện đã để thủng lưới 40 bàn chỉ sau 16 trận, để thủng lưới ít nhất hai bàn trong 13 trận đấu đó và chỉ thắng hai lần trong cả mùa giải. Chiến thắng 4-1 của họ trước Fulham vào tháng trước ngày càng giống như một “tai nạn” trong chiến dịch của họ, đặc biệt là khi họ đã thua bốn trận liên tiếp. Cách Matheus Cunha và Rayan Aït-Nouri, người sau đã bị đuổi khỏi sân, bùng nổ ở tiếng còi kết thúc trận đấu vào thứ Bảy đã minh họa cho sự căng thẳng và áp lực mà các cầu thủ đang cảm thấy.
Ngày hôm sau, Martin bị thay thế trong hoàn cảnh khá khác, khi ban lãnh đạo Southampton phản ứng sau trận thua thảm 0-5 trước Tottenham. Điều này có cảm giác khác với những gì đã xảy ra ở Wolves một phần vì có quá ít sự đấu tranh từ các cầu thủ Southampton. Không có khả năng ai đó bị đuổi khỏi sân vì họ trông như thể đã hết hy vọng.
Southampton chỉ giành được 5 điểm sau 16 trận đấu tại Premier League mùa này, trong khi Sheffield United trong mùa giải 2020-21 là đội duy nhất giành được ít điểm hơn ở giai đoạn này trong lịch sử Premier League (2 điểm). Không có gì ngạc nhiên khi Sheffield United đã xuống hạng năm đó, kém nhóm an toàn 16 điểm và xuống hạng với sự bạc nhược vô cùng.
Southampton chỉ thắng một trận đấu trong cả mùa giải và chỉ ghi được 11 bàn thắng. Hiệu số bàn thắng bại -25 của họ là thấp thứ năm trong lịch sử Premier League sau 16 trận. Điều này có nghĩa, để đạt được mốc 40 điểm để có thể hi vọng trụ hạng, Southampton sẽ phải kiếm được trung bình 1,6 điểm mỗi trận trong phần còn lại của mùa giải, trong khi họ hiện chỉ có trung bình 0,3 điểm mỗi trận cho đến nay. Ngay cả để đạt được 30 điểm, họ sẽ cần trung bình hơn 1,1 điểm mỗi trận, điều này vẫn có vẻ không thực tế đối với một đội bóng có khởi đầu kém cỏi trong lịch sử sau khi trở lại hạng đấu cao nhất.
Vậy, liệu một sự thay đổi về HLV có thể tạo ra sự cải thiện đủ lớn để Wolves hoặc Southampton thoát khỏi rắc rối không? Chúng ta có thể học được gì từ những đội bóng trước đây đã từng ở trong những tình huống tương tự, và những đội cũng đã chọn cách sa thải nhà cầm quân của mình?
Trong lịch sử giải bóng đá hàng đầu của Anh, đã có 52 trường hợp một đội có chín điểm trở xuống sau 16 trận đấu hàng đầu (kể từ khi tính 3 điểm cho một trận thắng). Trong số đó, ba phần tư đã xuống hạng (39 trong số 52). Trong khi đó, khi còn tính mỗi trận thắng 2 điểm, thì chỉ 8 trong số 13 đội phải xuống hạng. Điều đó có nghĩa là các trận hòa có giá trị hơn (một trận hòa có giá trị 50% của một chiến thắng, thay vì 33,3% của một trận), và do đó, bạn dễ dàng rút ra cách thoát khỏi rắc rối hơn.
Nếu chỉ có 2 điểm cho một chiến thắng, 30,8% các đội đã bắt đầu mùa giải tệ như Wolves hiện đã thoát khỏi sự tụt hạng. Còn tính 3 điểm cho một chiến thắng, tỷ lệ sống sót giảm xuống còn 19,2%. Nói cách khác, để xoay chuyển vận mệnh, bạn có nhiều khả năng cần phải giành chiến thắng trong các trận đấu – và đó là điều mà cả Wolves và Southampton đều chưa làm được nhiều trong mùa giải này.
Chỉ tập trung vào kỷ nguyên Premier League, 4 trong số 21 đội (19%) đã trụ hạng sau khi chỉ giành được chín điểm hoặc ít hơn từ 16 trận đầu tiên. Đó là các đội Coventry vào năm 1995-96, Wigan vào năm 2007-08, Sunderland vào năm 2013-14 và Southampton vào năm 2018-19, kết thúc ở vị trí thứ 16 hoặc cao hơn.
Tóm lại, khởi đầu mùa giải tệ như Wolves và Southampton thì coi như đã rớt hạng. Với trường hợp của Wolves, 9 điểm sau 16 trận, thì trong lịch sử vẫn có 4 đội trụ được hạng. Nhưng không đội nào làm được như vậy sau khi có khởi đầu tệ như Southampton.
Thế nên mới đặt câu hỏi: thay đổi HLV có giúp ích không khi “nước đã đến chân”?
Trong kỷ nguyên Premier League, 91 đội đã thay đổi HLV khi họ ở trong khu vực xuống hạng. Trong số đó, 36 đội đã trụ hạng (39,6%), nghĩa là hơn 60% đã xuống hạng. Nhưng rất nhiều thay đổi đó đã được thực hiện sớm hơn trong mùa giải so với Wolves và Southampton, và tỷ lệ sống sót giảm đáng kể khi một đội ở trong khu vực xuống hạng sau 16 trận đấu trong mùa giải.
Trong số 45 đội đã thay đổi HLV khi ở trong khu vực xuống hạng sau 16 trận đấu trở lên, chỉ có 9 đội sống sót (20%). Điều đáng lo ngại đối với Southampton là không có đội nào tránh được việc xuống hạng là đội xếp cuối bảng khi thay HLV.
Vậy, còn những đội bóng trong tình huống cụ thể như Wolves và Southampton thì sao?
Trong kỷ nguyên Premier League, 7 đội đã thay đổi HLV với đội có chín điểm hoặc ít hơn sau 16 trận và khi ở trong khu vực xuống hạng. Không một đội nào trong số họ tiếp tục trụ hạng. Thậm chí, không có đội nào trong 7 đội đó đạt được vị trí cao hơn 19. Năm đội kém ít nhất 10 điểm so với vị trí an toàn, và chỉ có một đội – Sheffield Wednesday năm 1999-2000 – đạt được vị trí cách vị trí an toàn năm điểm.
Để HLV mới của Wolves hoặc Southampton có thể giúp họ tránh khỏi nguy cơ xuống hạng trong mùa giải này, họ sẽ phải làm một điều chưa từng có trước đây. Nói cách khác, giờ này mới thay HLV thì thà đừng làm còn hơn.
Rõ ràng là về mặt toán học, không bên nào không thể sống sót, và chừng nào còn như vậy thì vẫn luôn còn hy vọng, nhưng lịch sử cho thấy cả hai bên đều phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Tổng số chín điểm của Wolves mang lại cho họ tia hy vọng lớn hơn Southampton, đội mà mọi thứ có vẻ vô cùng ảm đạm, nhưng cơ hội sống sót của Wolves dường như vẫn còn khá mong manh. Ngay cả một HLV mới cũng có thể thấy đây là một ngọn núi quá lớn để leo.
Southampton sẽ bước vào trận tứ kết cúp Liên đoàn với Liverpool mà gần như tuyệt vọng tại Premier League. Phải chăng đây sẽ là động lực để họ tạo bất ngờ ở giải đấu cúp duy nhất là một cứu cánh cho mùa giải bỏ đi.
