Mô hình bán hàng đa cấp đang có sự khác biệt rõ rệt giữa kiểu bán hàng đa cấp chân chính với bán hàng theo mô hình kim tự tháp. Chính sự nhầm lẫn giữa 2 loại hình này khiến ngành bán hàng đa cấp chân chính tại Việt Nam chịu nhiều tiếng xấu, khó phát triển như kỳ vọng.
Amway Việt Nam thường xuyên tổ chức các buổi huấn luyện quy tắc đạo đức cho nhà phân phối
Phân biệt “vàng thau”
Chính sự mới mẻ của bán hàng đa cấp (BHĐC) và những biến tướng như BHĐC theo mô hình kim tự tháp đã tạo nên cách nhìn chưa toàn diện, đầy đủ của nhiều người đối với lĩnh vực này. Cần phân biệt rõ mô hình BHĐC chân chính với mô hình kim tự tháp. Theo khoản 10 Điều 3 Nghị định 42/2014/NĐ-CP về Quản lý hoạt động BHĐC: “Kinh doanh theo mô hình kim tự tháp là việc tiến hành hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, trong đó thu nhập của người tham gia xuất phát chủ yếu từ: việc tuyển dụng người tham gia mới; việc gia hạn hợp đồng của người đã tham gia; phí, tiền đặt cọc hoặc khoản đầu tư của người tham gia trong mạng lưới”. Và đây được xem là hành vi cấm trong hoạt động BHĐC theo điểm q Điều 5.1 Nghị định 42/2014/NĐ-CP, cụ thể là “1. Cấm doanh nghiệp BHĐC thực hiện những hành vi sau: …q) Kinh doanh theo mô hình kim tự tháp;…”. Do đó có thể thấy, mô hình bán hàng kim tự tháp là một dạng biến tướng của BHĐC và vốn dĩ không phải là ngành thương mại chân chính, hợp pháp; bởi lẽ mô hình này không có sự bảo vệ thật sự dành cho người tham gia mà thay vào đó thường yêu cầu hoặc khuyến khích người tham gia phải trả trước một khoản tiền lớn.
Khác biệt cơ bản của BHĐC chân chính với mô hình kim tự tháp là công ty BHĐC chân chính có bộ quy chuẩn đạo đức kinh doanh và được triển khai thực hiện, giám sát một cách công khai, minh bạch. Thêm vào đó, các công ty BHĐC chân chính có chính sách trả hàng với giá cả, điều khoản thanh toán rõ ràng, chính sách hoa hồng cũng rõ ràng, minh bạch, hàng hóa đảm bảo chất lượng theo quy chuẩn của Bộ Y tế Việt Nam và do đó doanh nghiệp không tìm cách bán được hàng bằng mọi giá… Trong khi đó, mô hình kim tự tháp chủ yếu xây dựng mạng lưới và khai thác từ chính các thành viên; thực hiện quảng bá vô tội vạ và không chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm được chào bán.
Hiện nay, Hiệp hội BHĐC Việt Nam đã và đang tăng cường cơ chế giám sát đối với các thành viên thông qua việc xây dựng Bộ Quy tắc Đạo đức dành cho các cá nhân và tổ chức BHĐC tại Việt Nam nhằm khuyến khích các thông lệ kinh doanh chuẩn mực; thể hiện nỗ lực và quyết tâm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, và thúc đẩy việc tự nguyện tuân thủ.
Amway Việt Nam - Quản lý chặt từ bên trong
Trong cơn bão dư luận trái chiều về hoạt động của ngành BHĐC tại Việt Nam thời gian qua, việc các doanh nghiệp BHĐC chân chính chủ động theo đuổi các giá trị kinh doanh thông qua việc phổ biến và đào tạo nhân viên, cũng như nhà phân phối, các đối tác trong mạng lưới kinh doanh của mình là một nỗ lực đáng khích lệ. Một số ít doanh nghiệp trong mô hình BHĐC kiểu này như Amway Việt Nam đã nói “không” với hoạt động kinh doanh không lành mạnh, bất chấp việc sẽ gặp không ít khó khăn trong việc giữ chân nhà phân phối, giảm doanh số bán hàng, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt như hiện nay.
Dù vậy, với các động thái tích cực trên, các doanh nghiệp chân chính trong mô hình này đang vạch ra cho mình một định hướng hoạt động đúng đắn và chiến lược phát triển bền, chắc. Việc tuân thủ các quy tắc ứng xử trong kinh doanh, thực hiện quy định của các cơ quan quản lý sẽ là nền tảng và động lực thúc đẩy các doanh nghiệp BHĐC chân chính như Amway phát triển bền vững ở thị trường Việt Nam, chứ không chạy theo lợi nhuận trước mắt.
| |
LONG THƯỢNG
