Rất nhiều cầu thủ Nga được kỳ vọng, rất nổi tiếng ở giải nội địa Nga, nhưng đến khi ra nước ngoài thi đấu, đều chìm nghĩm vì không thể thích nghi với một nền văn hóa bóng đá hoàn toàn khác hẳn, chuyên nghiệp hơn bóng đá Nga rất nhiều. Trường hợp của Valery Karpin và Aleksandr Mostavoi hòa nhập rất tốt và thi đấu thành công ở giải vô địch Tây Ban Nha là những trường hợp cá biệt rất thú vị…
“Khi tôi đến đó, đội bóng… mới vừa thoát khỏi suất xuống hạng sau trận đấu cuối cùng của mùa giải trước. Quả là không thể tưởng tượng ra nổi những gì mà chúng tôi đã làm trong suốt 5 năm gắn bó cùng với Celta de Vigo. Đó chính là “kỷ nguyên vàng” của Celta de Vigo”, Karpin đã kể lại như vậy trong một lần trả lời phỏng vấn giới báo chí hồi năm 2015. Những gì anh nói, quả không ngoa, vì những gì mà Karpin và Mostavoi cống hiến cho Celta de Vigo là rất tuyệt vời.
Karpin chuyển đến Celta de Vigo hồi năm 1997, sau 3 năm cập bến Tây Ban Nha và thi đấu cho Real Sociedad (trong giai đoạn từ năm 1994 đến năm 1997, trước đó, anh thuộc biên chế của Spartak Moskva). Sau mùa giải thứ 2 cực kỳ xuất sắc ở San Sebastian, sát cánh cùng tiền đạo Javier Irureta tạo ra rất nhiều thành công, Karpin bắt đầu được những đội bóng lớn ở Tây Ban Nha để mắt đến. Năm 1996, anh chuyển đến chơi cho Valencia và đúng 1 năm sau, anh đã bay đến Balaidos trong mùa hè năm 1997. Bước chuyển hướng đó đã dẫn dắt Karpin trở thành một trong những cầu thủ nước ngoài thành công nhất trong lịch sử của Celta de Vigo, và anh đã làm điều đó cùng với cầu thủ đồng đội và cũng là bạn rất thân của anh – Mostavoi.
Dù vậy, Karpin đã được nhiều đội bóng châu Âu chú ý đến từ những năm 1990. Khi Spartak, đội bóng chủ quản của Karpin và Mostavoi thời đó, được mời tham gia giải đấu giao hữu Trofeo Ciudad de Vigo 1990 (giải tập huấn đầu mùa giải thường niên của Celta de Vigo) cùng với Sevilla và chủ nhà Celta de Vigo, Karpin và Mostavoi đã tỏa sáng để giúp Spartak đăng quang ngôi vô địch. Đó là ngôi vô địch Trofeo Ciudad de Vigo thứ 2 của một đội bóng có xuất xứ từ làng bóng Liên Xô cũ (trước đó, Dinamo Kiev đã đăng quang ngôi vô địch giải đấu này hồi năm 1985).
Trong trận đấu đầu tiên diễn ra hôm 24-8-1990, Spartak của Karpin và Mostavoi dưới sự dẫn dắt của HLV Oleg Romantsev đã hủy diệt một Sevilla cực kỳ mạnh mẽ với bộ đôi Ivan Zamarano và Pablo Bengoechea trong đội hình bằng chiến thắng có tỷ số 5-2. Mostavoi đã mở tỷ số cho Spartak từ rất sớm và chỉ 2 phút sau, Karpin đã nhân đôi cách biệt. Huyền thoại Valery Shmarov ghi thêm 3 bàn khác cho Spartak sau khi Sevilla gỡ hòa ở phút thứ 22… Trong trận đấu thứ 2, Celta de Vigo để thua Sevilla 0-2 và bắt buộc phải thắng Spartak trong trận đấu cuối cùng nếu muốn giữ cúp ở lại quê nhà.
Trận đấu quyết định diễn ra hôm 26-8 và đội chủ nhà đã khởi đầu khá thuận lợi khi Francisco Ferrando mở tỷ số ở phút thứ 17. Spartak phản ứng và có bàn gỡ hòa trước khi hiệp 1 kết thúc, Shmarov đã cân bằng tỷ số cho đội bóng Nga.
Đó là một trận đấu rất quyết liệt và dữ dội. Mọi thứ vẫn diễn ra bình thường cho đến khi có một cuộc xô xát lớn diễn ra ở gần khu đường biên dọc trong hiệp đấu thứ 2. Trong một tình huống tranh chấp bóng, Karpin cố đoạt bóng từ trong chân một cầu thủ của Celta de Vigo, đột nhiên, anh đánh mất bình tĩnh và đá mạnh vào cầu thủ này từ phía sau. Ngay lập tức, Karpin bị quây kín bởi những cầu thủ chủ nhà, kẻ thì đẩy mạnh anh, người cố gắng cho anh ăn đấm. Karpin cũng điên cuồng đấm đá trả đũa bất kỳ cầu thủ mặc áo xanh da trời nào lao về phía của anh. Mostavoi, người đồng đội đứng rất gần Karpin đã cố gắng ngăn cản vụ ẩu đả ngay từ đầu, nhưng khi mọi thứ không còn có thể kiểm soát được nữa, chính anh này cũng bị ăn đấm từ các cầu thủ Celta de Vigo.
Cuối cùng, sau khi trật tự được vãn hồi, trận đấu tiếp diễn mà không có thêm bàn thắng nào được ghi. Spartak trở thành nhà vô địch của giải đấu, nhưng vụ lộn xộn đó vẫn in hằn trong tâm trí nhiều người, đặc biệt là các CĐV Celta de Vigo. Dù vậy, người ta đã quên đi ký ức khó chịu đó, khi Karpin và Mostavoi đến đây, cùng sát cánh để tạo nên một “kỳ kỷ nguyên vàng” cho Los Balaídos. Dù không giành được danh hiệu nào ngoài chiếc cúp Intertoto vào năm 2000 cùng với Celta de Vigo, Karpin và Mostavoi vẫn trở thành một biểu tượng của đội bóng Tây Ban Nha này. Một người là thủ quân cần mẫn ở các vị trí tham gia phòng ngự, người kia là ngòi nổ của các đợt tấn công bằng những pha bóng mang đậm chất kỹ thuật cá nhân. Bộ đôi này đã đưa Celta de Vigo lọt đến trận chung kết Copa del Rey, trước khi để thua Real Zaragoza 1-3. Nhưng họ đã chiếm được cảm tình của các CĐV Celta de Vigo mãi mãi.
Karpin đã ở lại với Celta de Vigo cho đến tận năm 2002. Mostavoi thậm chí còn gắn kết cho đến năm 2004 mới rời đi. Sau khi rời khỏi Celta de Vigo, Karpin quay trở lại với Real Sociedad, tiếp tục dẫn dắt Txuri-urdin đến một chiến dịch cực kỳ thành công khi giành ngôi Á quân ở La Liga, chỉ thua Real Madrid hùng mạnh đúng 2 điểm. Ở thời điểm đó, tiền vệ người Nga gốc Estonia này đã cưới một phụ nữ ở Vigo và vẫn sống ở đây, anh thường xuyên quay về Vigo để thăm vợ của mình.
Celta de Vigo vẫn luôn là một ký ức tuyệt vời và sôi động trong sự nghiệp của Karpin, và trong cả cuộc đời của anh. Ngoài việc là một cầu thủ bóng đá nổi tiếng, anh còn là một doanh nhân, dù rằng việc kinh doanh của anh không thể sánh bằng việc là một cầu thủ. Karpin từng thành lập nhiều công ty ở Vigo, nhưng tất cả đều không trụ vững.
Sau khi treo giày và chấm dứt kinh doanh, Karpin đã trải nghiệm một số kinh nghiệm làm HLV trưởng các đội bóng, ngay cả ở Tây Ban Nha, anh từng làm HLV trưởng của RCD Mallorca hồi năm 2014. Hiện tại Karpin đang là BLV truyền hình, nhưng anh không bác bỏ khả năng quay trở lại làm việc trực tiếp với bóng đá: “Ở thời điểm này, kể từ khi không còn là HLV bóng đá, tôi vẫn hợp tác với giới truyền thông. Tuy nhiên, không có chuyện gì là không thể”. Biết đâu, sẽ có một ngày, Karpin quay lại với Celta de Vigo để ôn lại những kỷ niệm hoàng kim của mình?
