Một Cúp châu Phi không có Ai Cập, không có Cameroon hay Nigeria tưởng như một là một giải đấu tẻ nhạt. Nhưng ngược lại, chính sự vắng mặt của những gã khổng lồ này lại giúp cho CAN 2012 diễn ra sôi động và hấp dẫn ngoài dự kiến của nhiều người.
Pierre Emerick Aubameyang (giữa, Gabon) trong trận đấu với Tunisia tại CAN 2012
Những giá trị đích thực
Theo bình luận của Sports Illustrated, CAN năm nay đã trả lại những niềm vui và giá trị nguyên thủy cho bóng đá châu Phi. Khi không còn những Cameroon, Nigeria, Nam Phi hay Ai Cập, những sự kỳ vọng và gánh nặng đã được gỡ bỏ rất nhiều. Bờ Biển Ngà và Ghana mang trên vai gánh nặng của ứng viên vô địch và họ đã chơi với sự thận trọng đáng chán trong 2 loạt trận đầu tiên. Ngoài họ ra, các đội còn lại đều chơi bóng với niềm đam mê đáng quý, góp phần mang đến cho CAN 2012 những trận cầu đẹp và những bàn thắng đẹp, vốn là đặc sản của bóng đá châu Phi.
Nhờ tư tưởng tấn công không khoan nhượng ấy mà ta có những cơn mưa bàn thắng như trận Guiea đè bẹp Botswana 6-1, lập lại kỷ lục về trận thắng đậm nhất trong lịch sử CAN của 42 năm trước khi Bờ Biển Ngà cũng hạ Ethiopia với tỷ số tương tự tại Sudan. Đã có những bàn thắng thật sự đáng nhớ, xứng đáng được lưu lại cho hậu thế, chẳng hạn như pha sút bóng từ cự ly 25 mét của Kily vào phút cuối cùng của trận đấu, giúp Guinea Xích Đạo giành chiến thắng 2-1 trước Senegal, qua đó trở thành đội đầu tiên ghi tên mình vào tứ kết.
“Trận cầu thập kỷ”
Chiến thắng của đội đồng chủ nhà Gabon trước Marốc, cũng theo Sports Illustrated, phải được liệt vào tầm “trận đấu của thập kỷ” bởi sự kịch tính của nó. Ở đó, Marốc vươn lên dẫn trong hiệp 1. Gabon tung vào sân Daniel Cousin (người từng khoác áo Rangers, Lens và Hull City, hiện đang chơi cho Sapins tại thủ đô Libreville quê hương). Và tiền đạo 34 tuổi này đã chơi như đang còn đỉnh cao cửa sự nghiệp. Anh chiến thắng trong gần như mọi pha không chiến để tạo áp lực ghê gớm về phía khung thành Marốc. Phút thứ 77, Pierre-Emerick Aubemayang cụ thể hóa áp lực ấy cho Gabon với bàn gỡ 1-1. Sau bàn này, các CĐV tràn cả xuống đường piste và Tổng thống Ali Bongo bật dậy vui mừng tột độ. Hai phút sau, sân cỏ mới ổn định lại và trận đấu mới được tiếp tục. Vậy mà chỉ đúng 36 giây sau, Cousin lại ghi bàn và tạo ra một bầu không khí phấn khích còn lớn hơn trước đó.
Nhưng trận đấu đâu chỉ có thể. Đúng phút cuối cùng, bóng chạm tay Charly Moussono của Gabon trong vòng cấm và trọng tài người Gambia Bakary Gassama đã dũng cảm chỉ tay vào chấm 11 mét. Houssine Kharja gỡ hòa và Marốc bắt đầu câu giờ. Trọng tài Gassma lại một lần nữa là trung tâm của sự chú ý khi ông cho trận đấu bù giờ đến tận phút thứ 7, nơi Bruno Mbanagoye tung cú sút phạt thành bàn giúp Gabon ấn định tỷ số 3-2 nghẹt thở trong bầu không khí tràn ngập tiếng hò reo.
Dẹp tan những chỉ trích
Sẽ là quá mạnh miệng khi nói những bàn thắng của Kily hay Mbanagoye sẽ cứu giải đấu này. Nhưng thứ niềm vui tinh khiết của bóng đá châu Phi đang trở lại. Việc trao quyền tổ chức giải cho Gabon và Guinea Xích Đạo từng đứng trước những tranh cãi, nhưng giờ thì những lời chỉ trích đã biến mất. Cũng như khi LĐBĐ châu Phi trao quyền đăng cai cho Mali vào năm 2002. Những lời chỉ trích vang lên tứ phía khi quốc gia nghèo thứ 5 thế giới vào thời điểm đó dùng những 60 triệu USD chỉ để xây sân vận động thay vì dùng cho phúc lợi xã hội. Thế nhưng chứng kiến người dân Mali tràn ra đường sau chiến thắng 2-0 trước Algeria, qua đó lọt vào tứ kết mới thấy sức mạnh của bóng đá là lớn như thế nào. Nhiều người Mali đã bảo đêm ấy là ngày vui nhất kể từ sau khi quốc gia giành được độc lập!
Bây giờ, cả Guinea Xích Đạo và Gabon đều đang tận hưởng những niềm phấn khích tương tự như Mali ngày ấy. Guinea Xích đạo là đội đầu tiên ghi tên mình vào tứ kết trước khi Gabon tiếp bước với thành tích toàn thắng cả 3 trận vòng bảng. Sudan, quốc gia nghèo kinh niên của châu Phi, cũng đang lâng lân khi vào tứ kết lần đầu tiên sau 42 năm, nhờ đánh bại Burkina Faso 2-1. Kết quả này giúp họ đặt dấu chấm hết cho mạch 11 trận không thắng tại đấu trường này và loại Angola nhờ hiệu số bàn thắng bại, khiến đội tuyển này phải rời sân với sự hộ tống của cảnh sát. Những khoảnh khắc tuyệt diệu và truyền cảm hứng như bàn thắng của Kily hay Mbanagoye là điều mà không phải quốc gia giàu có nào cũng mua được.
THANH BÌNH
