Cristiano Ronaldo, Pepe, Nani, Ricardo Carvalho, Bruno Alves và Joao Moutinho cộng lại đã có gần 550 lần khoác áo Bồ Đào Nha. Tuy nhiên, nếu người hâm mộ không bị hút hoàn toàn vào những tên tuổi ấy, nhìn qua những chỗ khác nữa thì sẽ thấy rằng lực lượng BĐN ở EURO kỳ này thay đổi không dưới 10 thành viên so với khi thất bại ở World Cup 2014. Và cũng không chỉ thay đổi về nhân sự, họ còn khác khá nhiều về thái độ lẫn cách thi đấu.
“Tôi tin BĐN vào được tới chung kết và giành được chiến thắng. Các cầu thủ của tôi cũng tin như vậy”, nhà cầm quân Fernando Santos (ảnh) tuyên bố. Phải, rất tin. Bất cứ HLV nào cũng sẵn sàng tin như thế nếu có trong tay những thứ còn hơn cả báu vật: đẳng cấp-kinh nghiệm-lòng khát khao của Ronaldo, tay săn bàn sở hữu nhiều kỷ lục khác nhau ở Real Madrid. Để giúp cho con át chủ bài này thoải mái nhất, phát huy tốt nhất, Santos sẵn sàng điều chỉnh chiến thuật và lối chơi của cả đội “theo từng nhất cử nhất động” của Ronaldo.
Santos đã linh hoạt như thế ngay từ khi nhậm chức vào mùa thu 2014. Trong những năm trước đây, Ronaldo thường xuất phát ở một hành lang và Nani ở hành lang còn lại, tự do tấn công từ những khu vực ấy. Càng về sau này, Ronaldo càng chuyển vào giữa nhiều hơn và đến EURO 2016 thì rất có thể là anh sẽ giữ hẳn vị trí trung phong cắm. Thế là đội hình BĐN cũng theo đó mà thay đổi: Trước đây họ đá 4-3-3, chú trọng vào triển khai thế trận thật rộng và đề cao tốc độ. Bây giờ họ chuyển dần sang 4-2-3-1 hoặc 4-4-1-1, dồn nhiều cầu thủ hơn vào những khu vực chung quanh Ronaldo.
Tại sao lại như vậy? Lý do thứ nhất là bóng đá BĐN gần đây đã xuất hiện thêm một loạt cầu thủ tấn công giỏi, chẳng hạn như tiền vệ Joao Mario và Andre Gomes (đều có giá chuyển nhượng hàng chục triệu EURO dù mới khoác áo đội tuyển chưa tới 10 lần). Những cầu thủ ấy cần có đất dụng võ, cần được trọng dụng.
Lý do thứ nhì là Ronaldo bây giờ đã 31. Sức ghi bàn của anh vẫn thế, nhưng sức để đua tốc độ và bứt phá vào những khoảng trống phía trước nhằm tự tìm cơ hội cho chính mình thì đã ít hơn. Anh cần nhiều đồng đội trợ giúp hơn. Và tất nhiên, anh cần cái gì thì Fernando Santos sẵn sàng cung ứng cái đó. Để hỗ trợ Ronaldo ở vai trò trung phong, Santos nhấn mạnh vào tinh thần tập thể với phương châm “chúng ta không chỉ là 11 cầu thủ mà còn là 11 triệu người”.
Theo đó, giới mộ điệu cũng sẽ phải thay đổi cách nhìn về BĐN. Họ không còn là “đội hình chỉ toàn tiền vệ” hoặc “chỉ biết chuyền, không biết sút” như trước nữa. Cái quan niệm ấy đã... xưa rồi. BĐN kiểu mới sẽ ít rườm rà, ít màu mè, ít “thêu hoa dệt gấm” hơn trước nhưng bù lại thì tấn công có điểm nhấn hơn. Nani, Quaresma hoặc cả 2 sẽ theo sát Ronaldo. Hai ngôi sao mới Joao Mario và Andre Gomes là 2 lựa chọn sáng giá nhất để tấn công từ 2 cánh. Cặp hậu vệ biên cũng sẵn sàng tham gia bất cứ lúc nào. Đó là chưa kể đến tài mở bóng của tiền vệ Joao Moutinho từ khu trung tâm. Mọi áp lực tấn công ấy đương nhiên sẽ tích tụ vào khu vực của người đội trưởng, nơi Ronaldo sẽ tự mình ghi bàn hoặc tạo khoảng trống cho tuyến sau.
Nhìn một cách tổng thể, như vậy là thầy trò Fernando Santos chọn một hướng đi giống như mọi đội hình mạnh nhất hiện nay đang chọn. Nó toát lên sự hiện đại, giúp các thành viên trong đội hình “tự khai phá” tốt hơn, thay vì cái gì cũng phải trông đợi ở Ronaldo. Trước đây, con át chủ bài của BĐN hình như đã bị nhồi cho quá nhiều việc, từ dàn xếp và dẫn dắt các pha phối hợp cho đến đưa bóng vào lưới đối phương. Sắp tới, anh chỉ cần làm tốt đúng một việc quan trọng nhất: tạo nên sự khác biệt.
TIẾN MINH
