Hôm nay, khai mạc World Cup nữ 2023: Bước ngoặt cho tương lai bóng đá nữ

Lịch sử bóng đá thế giới chưa từng chứng kiến thời khắc nào nào đặc biệt như ngày khai mạc vòng chung kết World Cup nữ - Australia & New Zealand 2023.

Không chỉ là lần đầu tiên một kỳ World Cup được tổ chức bởi 2 liên đoàn bóng đá châu lục, không chỉ là lần đầu tiên sự kiện này đạt đến số lượng ngang bằng với bóng đá nam là 32 đội, mà World Cup 2023 nói như Tameka Yallop, người đang có 112 lần khoác áo tuyển Australia, từng chơi cho 15 CLB trên khắp thế giới, “sẽ để lại một di sản lâu dài” cho bóng đá nữ toàn cầu.

Phải hơn 20 năm tính từ World Cup đầu tiên năm 1991, FIFA mới nâng số đội dự giải lên con số khiêm tốn 24 đội vào năm 2015, nhưng chỉ 8 năm sau, con số đó giờ là 32. Không thiếu những quan ngại về việc tăng số lượng thì sẽ giảm chất lượng, nhưng truyền thông thế giới có sự đồng thuận lớn với FIFA trong việc mở rộng World Cup. Đơn giản: vì các cầu thủ nữ xứng đáng được như vậy. Họ có thể thua kém bóng đá nam mọi phương diện, nhưng niềm đam mê chơi bóng thì không hề.

Nhìn hành trình vòng loại của World Cup 2023, trong 207 thành viên FIFA có hơn 10 đội bóng buộc phải rút lui trước giờ khởi tranh, đa số đến từ các quốc gia châu Phi và Hồi giáo, nơi mà việc phụ nữ chơi bóng là sự thách đố với các định kiến xã hội không thể vượt qua.

Tại vòng loại châu Á, thông qua Asian Cup 2022, đội tuyển Việt Nam có đến 3/4 đội hình mắc Covid-19, các đội như CHDCND Triều Tiên hay Turkmenistan thì không dự vì lo lắng vấn đề sức khỏe từ đại dịch.

Chúng ta cần hình dung những khó khăn đó ở góc độ của bóng đá nữ, nơi mà theo khảo sát của Hiệp hội Cầu thủ chuyên nghiệp thế giới (FIFPRO) thì đến 86% cầu thủ cho biết họ bị đối xử không công bằng, dưới chuẩn tối thiểu so với bóng đá chuyên nghiệp nam.

Cũng theo FIFPRO, bằng một thỉnh nguyện thư có chữ ký của 806 cầu thủ chuyên nghiệp và ngôi sao bóng đá nữ trên toàn thế giới, các nữ cầu thủ đã gửi đến FIFA hồi tháng 3 năm nay một yêu cầu về mức thu nhập của các cầu thủ chơi bóng tại World Cup, tối thiểu phải bằng 30% so với World Cup dành cho nam.

FIFA đã hành động, tăng gấp 4 lần tiền thưởng so với kỳ 2019 và toàn bộ tiền thưởng sẽ được chuyển trực tiếp cho các cầu thủ chứ không phân phối cho các liên đoàn quốc gia, nơi vẫn tồn tại các bất cập trong việc đối xử bình đẳng giữa nam và nữ.

Không dừng ở đó, mục tiêu của FIFA là đến World Cup 2027, tiền thưởng giữa nam và nữ sẽ được ngang bằng; toàn bộ bản quyền bóng đá nữ sẽ được bán trực tiếp; những công nghệ hiện đại nhất sẽ được áp dụng tại các trận đấu. FIFA cũng yêu cầu 2 quốc gia đăng cai phải sử dụng những sân vận động có sức chứa tốt nhất.

Hôm nay, ca khúc chính thức của World Cup nữ 2023 sẽ vang lên trên sân Eden Park, sân lớn nhất ở New Zealand với 50.000 chỗ ngồi, mang trọn vẹn thông điệp của FIFA với tên gọi Do it Again (tạm dịch: Hãy hành động một lần nữa). Hai thập niên qua, FIFA cùng nhiều tổ chức trên thế giới mà đứng đầu là Liên hợp quốc đã phối hợp cùng nhau để nâng cao bình đẳng giới và các quyền của phụ nữ trên toàn cầu.

Nhưng những nỗ lực ấy cho dù đạt được nhiều tiến bộ vẫn không thể đem đến sự cân bằng, mà chính bóng đá là nơi thể hiện rõ nét nhất. Ngay với bóng đá chuyên nghiệp nữ ở châu Âu hay Mỹ, Australia… cho đến nay vẫn chưa ngừng tranh đấu đòi quyền lợi cho mình, dù chỉ là mức độ “tiêu chuẩn tối thiểu”, thì ở những nơi mà phụ nữ vẫn còn chịu sự hà khắc của định kiến là tôn giáo, việc để các cô gái có thể chơi bóng được như nam là cả một chặng đường rất dài, đầy gian khó.

Chưa từng có một sự kiện thế giới nào mà mang nhiều chủ đề xã hội, phụ nữ, quyền bình đẳng… cũng như có sự tham gia của hàng chục tổ chức phi chính phủ nhiều như tại World Cup nữ 2023.

Chính vì vậy, nói như Takema Yallop, thì World Cup nữ 2023 không chỉ là “phát súng lệnh” mà còn hứa hẹn để lại một “di sản trường tồn” cho bóng đá nữ.