Spalletti là nhà cầm quân đã chỉ đạo Napoli đến chức vô địch Serie A ngoạn mục năm ngoái, là chức vô địch quốc gia đầu tiên của đội sau 3 thập niên - kể từ thời huy hoàng của Diego Maradona. Vị HLV 65 tuổi rời Napoli vào cuối mùa giải với lý do cần nghỉ ngơi, nhưng được bổ nhiệm dẫn dắt Azzurri vào tháng 8 năm ngoái sau khi Roberto Mancini bất ngờ từ chức. Và Spalletti dường như đã mang lại niềm vui từ Napoli đến với đội tuyển quốc gia khi Azzurri xoay chuyển tình thế ở chiến dịch vòng loại, giúp họ đứng thứ 2 trong bảng đấu của mình và giành suất đến Euro 2024.
Nhưng có rất ít dấu hiệu cho thấy điều đó tiếp tục tại giải đấu ở Đức. Italy để thủng lưới bàn thắng nhanh nhất trong lịch sử giải đấu trong chiến thắng 2-1 mở màn trước Albania, sau đó bị Tây Ban Nha lấn át hoàn toàn và thua 0-1, trước khi cần đến bàn gỡ hòa 1-1 ở giây cuối cùng cuối cùng của Mattia Zaccagni mới giành được suất vào vòng đấu loại trực tiếp. Và những hy vọng đã tan vỡ ở chính sân vận động nơi Italy đánh bại Pháp trên chấm phạt đền để đăng quang World Cup năm 2006.
Các bàn thắng trong mỗi hiệp của Remo Freuler và Ruben Vargas đã giúp Thụy Sĩ giành chiến thắng 2-0, trận thắng đầu tiên trước người hàng xóm phía nam sau 31 năm và lọt vào tứ kết gặp Anh hoặc Slovakia tại Dusseldorf vào ngày 6-7. Ngược lại, Italy sớm trở thành cựu vô địch và thậm chí, đánh dấu lần đầu tiên Azzurri bị loại trước vòng tứ kết Euro sau 20 năm. “Tôi là người phải chịu trách nhiệm này”, Spalletti nói trong cuộc họp báo sau trận đấu. “Chúng tôi thất bại vì sự lựa chọn đội của tôi, nó không bao giờ phụ thuộc vào các cầu thủ”.
Spalletti đã thực hiện 6 sự thay đổi trong đội hình xuất phát của mình trong trận gặp Thụy Sĩ, nhưng thay vì truyền năng lượng và sự sáng tạo cho toàn đội, Azzurri trông rời rạc và thiếu sáng tạo, đồng thời hầu như không thể sút trúng đích. Italy đã phải thi đấu mà không có một trong những cầu thủ ấn tượng nhất của họ là trung vệ bị treo giò Riccardo Calafiori. Nhà cầm quân 65 tuổi tổng kết: “Sau khi thử một số thứ trong quá trình trải nghiệm này, tôi dần dần có ý tưởng rằng mình phải thay đổi mọi thứ, phải thay đổi mọi thứ ngay bây giờ”.
“Nhưng đây không phải là một kết quả tai tiếng như bây giờ bạn đang cố miêu tả nó”, Spalletti bảo vệ chiến dịch quốc tế ngắn ngủi của mình. “Khi tôi được biết rằng chúng tôi đã có một màn trình diễn tai tiếng trước Croatia, không, không, tôi không đồng ý! Chúng tôi chơi kém trước Tây Ban Nha, nhưng không phải trước Croatia. Chúng tôi đã vượt qua được một bảng đấu khó khăn. Chúng tôi xứng đáng như vậy”.
Cựu HLV của Napoli cũng phàn nàn rằng ông không có đủ trận đấu để tạo nên sự hòa hợp cho đội của mình: “Tôi đang suy nghĩ về những gì đã xảy ra, nhưng đây là một phần của quá trình và tôi phải nhắc lại điều này. Tất cả các HLV khác đều đã cầm quân 20 trận trước khi giải đấu bắt đầu. Một số HLV đã có 30 trận đấu. Tôi chỉ có 10 trận và chúng tôi đã bị tấn công. Kỳ vọng vào thành công của một đội tuyển Italy là điều bình thường. Nhưng có lẽ tôi cần phải hiểu rõ hơn về đội của mình một chút để có thể sắp xếp mọi việc tốt hơn. Tôi đã không có nhiều thời gian để làm điều đó. Nếu nhìn vào những người tiền nhiệm của tôi, hầu hết họ đều có nhiều trận đấu hơn tôi”.
