“Những con sư tử Atlas” là biệt danh của Morocco, đội bóng châu Phi ít được quan tâm nhất ở các kỳ World Cup. Không phải chất lượng đội hình của họ kém, vì theo một chuyên trang định giá cầu thủ, tổng giá trị đội hình Morocco lên đến gần 300 triệu USD, cao hơn 15 đội khác ở World Cup 2022. Việc Morocco bị đánh giá thấp chủ yếu đến sự các vấn đề nội bộ của họ.
14/26 tuyển thủ Morocco là những kiều bào, tức là họ sinh ra ở nước ngoài và có mối quan hệ huyết thống gia đình tại Morocco. Điển hình nhất là Ziyech - ngôi sao số một của đội. Tiền vệ 29 tuổi đang khoác áo Chelsea này sinh tại Dronten (Hà Lan), là một thành viên trong cộng đồng hơn 300.000 người Morocco sinh sống tại xứ sở cối xay gió. Tài năng của anh hoàn toàn được bóng đá Hà Lan nuôi dưỡng. Ziyech từng thi đấu cho các đội U20 và U21 Hà Lan. Cùng với Ziyech, Hakimi (sinh tại Tây Ban Nha), Mazraoui, Amrabat (Hà Lan), Saiss (Pháp), Cheddira (Italy) cũng là những trụ cột trở về khoác áo tuyển Morocco theo chính sách kêu gọi những cầu thủ kiều bào của quốc gia này.
Tại France 1998, Morocco chỉ có 2 cầu thủ theo diện kể trên. Mọi chuyện thay đổi trong khoảng 20 năm trở lại đây. Một nghiên cứu cho thấy hơn 60% thanh niên gốc Morocco sinh sống tại châu Âu trở về thăm quê hằng năm. Bóng đá Morocco dù không nổi tiếng trên bình diện thế giới nhưng vẫn là thế lực lớn của khu vực Bắc Phi. Vì thế mà khi có “những đứa con lưu lạc” trở về, mang theo những giá trị tích lũy từ các nền bóng đá mạnh, giúp đội tuyển Moroco sở hữu lứa cầu thủ có thể xem là "thế hệ vàng" trong lịch sử.
Ziyech (trái) là “kiều bào” nổi tiếng nhất khi sinh tại Dronten (Hà Lan). Nhưng đâu chỉ có sự lỏng lẻo về cái gọi là động cơ màu cờ, sắc áo, Morocco còn vướng vào rắc rối nội bộ. Khoảng gần một năm trước, scandal nổ ra khi Ziyech mâu thuẫn nghiêm trọng với HLV trưởng Halilhodzic đến mức ông này chỉ trích anh dữ dội trước truyền thông. Sau đó, Ziyech cũng tuyên bố giã từ đội tuyển. Cá tính mạnh của Halilhodzic khiến ông không yên thân, vào tháng 8, ông bị sa thải và LĐBĐ Morocco bổ nhiệm Walid Regragui thay thế. Regragui chưa có thành tích nổi bật trong sự nghiệp HLV nhưng lại là một cựu danh thủ có tiếng. Ông cũng có nhiều nét tương đồng với các học trò của mình, khi sinh trưởng tại Pháp và dành toàn bộ sự nghiệp cho những CLB của Pháp.
Từ thời điểm bắt đầu nhiệm vụ tới ngày khởi tranh World Cup, ông Regragui chỉ có vỏn vẹn 3 trận giao hữu với quãng thời gian chưa đầy 3 tuần để lắp ráp đội hình. Thế nhưng, có lẽ chính những khó khăn đó đã giúp vị HLV 47 tuổi định hình cho Morocco lối đá “biết mình biết người” đầy kỉ luật và chặt chẽ. Cho đến lúc này, Morocco là đội phòng ngự tốt nhất. Họ mới thua một bàn sau bốn trận. Bàn thua đó thậm chí không đến từ cầu thủ đối phương mà là pha phản lưới của trung vệ Nayef Aguerd ở trận thắng Canada 2-1. Tính đầy đủ, thì trong 8 trận Regragui cầm quân, đội chỉ thua đúng 1 bàn.
HLV Walid Regragui định hình cho Morocco lối đá “biết mình biết người” đầy kỉ luật và chặt chẽ. Morocco đã giữ sạch lưới khi đối đầu ba đội mạnh ở châu Âu gồm Bỉ, Croatia và Tây Ban Nha. Trong 3 trận đấu này, cấu trúc 4-5-1 cự li tầm trung bình đã giúp đội bóng của HLV Regragui chủ động nhường sân cho đối thủ kiểm soát bóng, với tỉ lệ kiểm soát chỉ lần lượt ở mức 35%, 33% và 23%. Tuy vậy, điều đó không đồng nghĩa với việc Morocco cho phép đối phương thuận lợi trong việc triển khai lối đá bên nửa phần sân nhà của mình. Sự đeo bám và áp sát đến khó chịu của Morocco khiến những tiền vệ tấn công trọng yếu trong triển khai của Croatia hay Bồ Đào Nha phải lùi sâu để tìm kiếm khoảng trống và lấy bóng, qua đó hạn chế tối đa khả năng đe dọa phía trên. Còn với Tây Ban Nha, họ chỉ chuyền được bóng ở vòng tròn trung tâm, không cách gì triển khai tiếp cận cầu môn Morocco.
HLV Regragui là nhà cầm quân người châu Phi đầu tiên đưa đội mình đến vòng tứ kết World Cup. Ông dường như đã hàn gắn được những rạn nứt đó để rồi phát huy tối đa năng lực các cá nhân hàng đầu, biến Morocco trở thành một tập thể đồng bộ đến đáng sợ. Ngoài ra, sự cởi mở đón nhận của ông Regragui trong việc tích hợp những nhân tố mới trẻ trung mang dòng máu Morocco cũng đem lại sức sống tươi mát. Những cầu thủ thường xuyên được ông sử dụng cũng là người được tạo điều kiện gia nhập đội tuyển kể từ thời điểm ngắn ngủi nhậm chức. Sabiri, Ezzalzouli hay Walid Cheddira mới chỉ 3 tháng trước vẫn chỉ sở hữu quốc tịch Đức, Tây Ban Nha và Italy. Chính từ sự kêu gọi đầy thiện chí từ Morocco với đại diện là Regragui, họ giờ đây đều đóng góp vào chiến tích tứ kết của quê hương.
Sẽ thêm một lần nữa Morocco nhập trận tại World Cup 2022 với tư cách là đội cửa dưới, khi phía trước họ là một Bồ Đào Nha hùng mạnh. Nhưng cũng như câu chuyện về những con sư tử Barbary, đôi khi ở những lúc mà người ta tưởng là điêu tàn, thì trên đâu đó ở ngọn núi Atlas hùng vĩ, nó vẫn hùng dũng ngược nắng ngắm mặt trời.
