Tháng 7-1992, Pháp thắng Marocco trong cuộc đua giành quyền đăng cai World Cup 1998. Đây là lần thứ hai, cha đẻ của chiếc cúp thế giới nhận lãnh trách nhiệm đầy vinh quang này. Lần đầu được đăng cai vừa đúng 50 năm trước, tức vào năm 1938, Pháp chỉ thắng được trận đầu trước Bỉ 3-1, nhưng thua đương kim vô địch thế giới khi ấy là Ý ở tứ kết cũng bằng tỉ số 1-3, bị loại khỏi giải.

Zidane đánh đầu ghi bàn trong trận chung kết.

50 năm sau, nền bóng đá Pháp phát triển mạnh, nhiều cầu thủ giỏi ra nước ngoài đá thuê, chiếm những vị trí trọng yếu ở các câu lạc bộ hàng đầu châu Âu. Và rồi đoàn quân “Lê dương” ấy đã giúp cho nước Pháp ca khúc khải hoàn sau trận đấu cuối cùng của giải.

172 đội tuyển trên khắp 5 châu lục tham gia vòng đấu loại và số đội tham dự vòng chung kết nâng lên 32 đội (tăng 6 đội). Việc tăng số lượng đội được FIFA giải thích nhằm đáp ứng chất lượng chuyên môn các đội bóng khu vực ngày một tăng cao, nên cần tăng số đội dự vòng chung kết.

Một lý do khác liên quan đến chuyện tài chính, vì số đội tăng lên, số trận đấu tăng lên và như thế tiền thu từ quảng cáo và các trận đấu nhiều hơn. Cuối cùng, nguyên nhân chính của vấn đề là việc tăng số đội tham dự có liên quan đến châu Phi, đến những lá phiếu dành cho ông Sepp Blatter tái đắc cử chức chủ tịch FIFA.

Chủ nhà Pháp nhập cuộc thuận lợi, thắng Nam Phi 3-0, Saudi Arabia 4-0, Đan Mạch 2-1, nhưng lại khá chật vật ở vòng “knockout”. Cú dứt điểm bất ngờ của đội trưởng Laurent Blanc cuối trận gặp Paraguay đưa Pháp vào tứ kết gặp Ý. Trận đấu bất phân thắng bại và phải giải quyết bằng loạt sút 11 mét luân lưu: Pháp thắng 4-3, rồi thắng luôn Croatia (từng loại Đức 3-0 ở tứ kết) 2-1, nhờ hai bàn thắng của hậu vệ biên phải Lillian Thuram.

Đương kim vô địch Brazil vẫn được đánh giá là ứng viên số 1, sở hữu “người ngoài hành tinh” Ronaldo, vốn chỉ là cầu thủ dự bị ở World Cup 1994. Họ khởi đầu chiến dịch bảo vệ chức vô địch bằng trận thắng sát nút Scotland 2-1, đè bẹp Marocco 3-0, sớm đoạt vé vào vòng hai, nên thong dong ở trận cuối, thua Na Uy 1-2 bảo toàn lực lượng. Vào vòng hai, Brazil thắng đậm Chilê 4-1, thắng chật vật Đan Mạch 3-2 ở tứ kết, rồi hòa Hà Lan 1-1 ở bán kết và thắng 4-2 trong loạt sút 11 mét luân lưu, mà công đầu thuộc về thủ môn Dida.

Trận chung kết World Cup 1998 chứng kiến một trận động đất kinh hoàng tại Stade de France. Trước đó một ngày, Ronaldo đổ bệnh. Tuyển Brazil khinh địch mở toang cửa tập luyện, trong khi tuyển Pháp đóng cửa luyện quân và họ tìm ra lời giải: Brazil chơi 6 trận trước đó đã ghi được 14 bàn, nhưng lọt lưới đến 7 bàn, trong đó có nhiều bàn thua từ “không chiến”.

Hàng thủ Brazil kém xa hàng thủ Pháp (chỉ lọt lưới 2 bàn). Và nhà vô địch đã trả giá, 2 bàn thắng đầu tiên của Pháp đều từ những quả đánh đầu của Zidane, người hiếm khi ghi bàn bằng đầu cho đến lúc ấy. Bàn thắng thứ ba do công của Petit phút cuối trận đã nhận chìm mọi hy vọng của Brazil. 3-0 là tỉ số đậm nhất trong một trận chung kết, mà thật bất ngờ “nạn nhân” lại chính là Brazil.

MINH HÙNG