Khi quyền đăng cai luân phiên World Cup về châu Âu thì cuộc đua diễn ra gay cấn giữa Ý, Liên Xô, Hy Lạp, Nam Tư, Anh, Pháp và Đức. Gay cấn vì danh sách các “tay đua” có khá nhiều tên tuổi lớn, nhưng cuối cùng chỉ có 2 nước vào “chung kết” là Ý và Liên Xô.

Lothar Matthaus (Đức)

Nước Nga xô viết thời ấy lợi thế vì chưa một lần đăng cai, lại có thành tích tổ chức rất thành công Olympic Moscow 1980. Tuy nhiên, về thế và lực thì họ không bằng người Ý, với Dario Borgogno, Tổng thư ký Liên đoàn Bóng đá Ý rất khôn khéo nằm trong Ban chấp hành FIFA và sự ủng hộ tối đa của Thủ tướng Ý lúc đó là Bettino Craxi.

Ngày 3-12-1984, FIFA quyết định trao quyền đăng cai cho Ý, với khẩu hiệu tổ chức là “Ciao” (tức lời “Chào” theo tiếng Ý). Điều đáng nói ở giải này chính là những vụ lộn xộn trong một vài trận vòng loại khu vực Nam Mỹ.

Nó bắt đầu từ bảng 3 gồm 3 đội Brazil, Chile và Venezuela. Nếu như Venezuela coi như người ngoài cuộc (outsider) thì cuộc tranh chấp vé duy nhất của bảng đi Ý giữa Brazil và Chile căng thẳng tột cùng. Trận lượt đi giữa Chile-Brazil ngày 13-8-1989 tại Santiago diễn ra trong một sân đóng cửa, không khán giả vì sợ bạo động.

Còn trận Chile-Venezuela tổ chức trên sân trung lập Mendoza, Argentina. An ninh của trận quyết đấu Brazil-Chile ngày 3-9-1989 trên sân vận động khổng lồ Maracana được đặt lên mức tối đa (maximum security) theo yêu cầu của hai quan chức do FIFA gửi đến.

Cảnh sát được trang bị hỏa lực mạnh để đối phó với bạo động, nếu nó xảy ra. Brazil chỉ cần hòa là đoạt vé, còn Chile buộc phải thắng. Phút 49, Careca mở tỉ số cho Brazil. Khi ấy, một cô gái trong đám đông khán giả ném một trái pháo xuống sân, phía sau khung thành thủ môn Rojas của Chile.

Mặc dù không trúng người, nhưng Rojas vẫn ngã lăn ra sân ôm bộ mặt đầy máu (?). Cầu thủ Chile đi vào trong, trọng tài chờ đợi cho đến hết thời gian cho phép thì thổi còi chấm dứt trận đấu. Một tuần sau, FIFA nhóm họp và quyết định xử thua Chile 0-2, còn LĐBĐ Brazil bị phạt 12.000 USD vì để cổ động viên ném pháo.

World Cup diễn ra tại Ý, nên quốc gia này tràn đầy hy vọng đoạt cúp thế giới lần thứ tư. Họ toàn thắng 3 trận vòng bảng trước Áo (1-0), Mỹ (1-0), Tiệp Khắc (2-0), thắng Uruguay 2-0 ở vòng hai. Ở vòng này, Brazil bị Argentina chặn đứng bởi bàn thắng của Canigga ở phút 79.

Vào tứ kết, Ý thắng tiếp Ireland 1-0, Đức hạ Tiệp Khắc cùng tỉ số ấy, còn Argentina phải trải qua cuộc đấu 11 mét luân lưu cân não với Nam Tư (3-2). Cuộc chạm trán Argentina-Ý làm người ta nhớ đến trận đấu năm 1982, nhưng lần này kết quả đảo ngược. Argentina “báo thù” thành công trong một trận đấu không dành cho người yếu tim.

Hòa 1-1 sau 120 phút, Argentina thắng 4-3 trong loạt 11 mét. Trận thua làm người Ý đau khổ tột cùng, làm họ nhớ đến lần bị loại khỏi bán kết ở Euro 1980 cũng ngay trên sân nhà. Tương tự, trận Đức-Anh cũng phải giải quyết bằng 11 mét luân lưu. Đức thắng 4-3. Tuyển Ý đành tự an ủi mình bằng tấm huy chương đồng, sau khi thắng Anh 2-1 ở trận tranh hạng ba.

Dường như World Cup 1990 gắn liền với những quả 11 mét, với 4 trận đấu phải giải quyết bằng thi sút luân lưu và chiếc cúp thế giới trao vào tay Lothar Matthaus cũng sau cú sút 11 mét thành công của Andreas Brehme phút 84.

Hình ảnh “Nhà vua trẻ” Diego Maradona nước mắt lưng tròng làm người xem đôi chút thương cảm, nhưng chiến thắng của người Đức là xứng đáng. Họ đã đoạt cúp thế giới lần thứ ba (1954, 1974, 1990), nhờ vào công của “Hoàng đế” Frank Beckenbauer trong vai trò HLV trưởng.

Một nét son khác của giải chính là thành công của đội tuyển Cameroon, đội bóng châu Phi đầu tiên vào được tứ kết, sau khi loại Colombia 2-1 ở vòng hai. Họ bị người Anh chặn lại sau 120 phút tranh tài, với tỉ số 3-2, dù đã từng dẫn trước 2-1. Thật tiếc cho “Những chú sư tử bất khuất”.

* Vài số liệu kỹ thuật

- 106 đội bóng tham gia vòng loại, chọn 22 đội cùng Ý và Argentina vào vòng chung kết.
- 52 trận đấu.
- 115 bàn thắng, trung bình 2,21 bàn/trận.
- 2.517.348 lượt khán giả đến sân, trung bình 48.411 người/trận.
- 6 là số bàn thắng của “Vua phá lưới” Salvatore Schillaci (Ý).

MINH HÙNG