Đội tuyển bóng đá Thái Lan đang ở đỉnh cao phong độ lẫn thành tích tốt tại khu vực ASEAN và châu lục. Đó là sự nỗ lực của một tập thể lớn, trong đó vai trò của Liên đoàn Bóng đá Thái Lan (FAT) là cực kỳ lớn. Nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA), ông Worawi Makudi trong thời gian làm Chủ tịch FAT đã mang lại khoảng 10 tỷ baht (khoảng 6.500 tỷ đồng) cho bóng đá Thái Lan trong giai đoạn 2008 - 2015. 

Qua 8 năm làm Chủ tịch FAT, ông Worawi Makudi đã mang lại nhiều hình ảnh tích cực cho bóng đá Thái Lan, từ bóng đá đỉnh cao, bóng đá phong trào đến bóng đá học đường. “Nhân vô thập toàn”, vẫn có một số chỉ trích đối với sự “không minh bạch” trong quản lý tài chính, nhưng những gì ông Worawi mang đến cho bóng đá Thái Lan như thành tích thi đấu đỉnh cao và phương thức kinh doanh thể thao vẫn là một bài học vô cùng hữu ích cho sự phát triển của một nền bóng đá nằm trong “vùng trũng” của châu Á.

Nguồn doanh nghiệp tài trợ (898 triệu baht, khoảng 585 tỷ đồng)

Đây là con số mà các doanh nghiệp tư nhân hỗ trợ trực tiếp cho LĐBĐ Thái Lan (FAT) gồm tiền tài trợ FAT, tiền tài trợ hoạt động của các đội tuyển quốc gia, tiền tài trợ trang phục và dụng cụ tập luyện thi đấu của các đội tuyển Thái Lan, các nguồn hỗ trợ khác.

Một số mức tài trợ FAT từ năm 2008 đến nay của các doanh nghiệp như Chang (520 triệu baht), Nike (100 triệu baht), Grand Sport (96 triệu baht), MacDonald (90 triệu baht), LG (45 triệu baht), Easy Buy (44 triệu baht), Air Asia (3 triệu baht).

Nguồn hỗ trợ từ Chính phủ (900 triệu baht, khoảng 590 tỷ đồng)

Đây là con số mà Chính phủ Thái Lan hỗ trợ trực tiếp FAT với mục đích phát triển các hoạt động bóng đá CLB. Tổng cục Thể thao Thái Lan (SAT) hỗ trợ FAT hàng năm khoảng 100 triệu baht (khoảng 65 tỷ đồng) cho các hoạt động tổ chức giải đấu hạng Nhì Thái Lan hoặc các giải đấu khu vực bao gồm chi phí tổ chức giải, tiền trọng tài, giải thưởng, … cho khoảng 70 - 90 CLB bóng đá địa phương tham gia thi đấu.

Ngoài ra còn có 100 triệu baht (65 tỷ đồng) do Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Thái Lan (PPT) hỗ trợ. Đây là chương trình quốc gia “Mỗi tập đoàn hỗ trợ một liên đoàn thể thao” ở Thái Lan để phát triển sức khỏe người dân cũng như nâng cao hình ảnh quốc gia. Công ty Xổ số Quốc gia Thái Lan cũng hỗ trợ FAT 3 triệu baht (khoảng 2 tỷ đồng). 

Nguồn hỗ trợ từ các LĐBĐ khu vực và thế giới (100 triệu baht, khoảng 65 tỷ đồng)

Mỗi năm FAT nhận được 7,5 triệu baht (khoảng 5 tỷ đồng) trong Chương trình Hỗ trợ tài chính (FAP) của FIFA cho các liên đoàn thành viên. Trong chương trình này, mỗi liên đoàn bóng đá quốc gia trực thuộc FIFA được hỗ trợ tối thiểu là 250.000 USD/năm. FIFA còn hỗ trợ FAT 4 dự án trong Chương trình GOAL với tổng số ngân sách hỗ trợ là 26 triệu baht (khoảng 17 tỷ đồng). FIFA còn chia sẻ lợi nhuận từ việc tổ chức các giải bóng đá thế giới (World Cup) cho các liên đoàn thành viên. Sau khi tổ chức World Cup 2014, FIFA đã chia sẻ lợi nhuận tối thiểu là 16 triệu baht (khoảng 10 tỷ đồng) cho các nước thành viên.

Trong số tổng tính này, trang điện tử ThaiPublica vẫn chưa tính đến 12 triệu baht (khoảng 8 tỷ đồng) cho ngân sách chuẩn bị và thi đấu của đội tuyển bóng đá nữ tại VCK bóng đá nữ thế giới 2015 ở Canada. Ngoài ra, trong phần báo cáo này vẫn chưa tính đến các ngân sách hỗ trợ của LĐBĐ châu Á (AFC) cho FAT.

Nguồn thu liên quan đến giải bóng đá chuyên nghiệp (7.865 triệu baht, khoảng 5.112 tỷ đồng)

Theo yêu cầu của AFC về chuyên nghiệp hóa bóng đá, Công ty Thai Premier Leage (TPL) được thành lập vào năm 2008 để quản lý và tổ chức các giải đấu chuyên nghiệp tại Thái Lan. Vào thời điểm đó, Chủ tịch FAT Worawi Makudi nắm giữ 45% cổ phần của công ty này. Kể từ thời điểm đó, người Thái đã làm bóng đá thực sự và phát triển nhanh chóng. Đến thời điểm hiện tại, giá trị của công ty TPL là 3.500 triệu baht (khoảng 2.275 tỷ đồng) và do TS Ong-art Kosinkar làm Chủ tịch HĐQT. Đây là nguồn thu lớn nhất của FAT và hiện đang được Công ty Siam Sport Syndicate quản lý nguồn doanh thu này.

Trong tổng nguồn thu trị giá 7.865 triệu baht này, doanh thu từ bản quyền truyền hình chiếm đến khoảng ¾ (6.600 triệu baht, khoảng 4.290 tỷ đồng). Từ năm 2011 đến 2019, Tập đoàn TRUE nắm bản quyền truyền hình của 4 giải đấu bóng đá chuyên nghiệp Thái Lan (gồm Thai Premier League, League One, FA Cup và League Cup).

Phần còn lại của nguồn thu này, trị giá 1.265 triệu baht (khoảng 823 tỷ đồng) là giải thưởng cho các giải bóng đá chuyên nghiệp ở Thái Lan, trong đó Thai Premier League chiếm tỷ lệ cao nhất (965 triệu baht), League One (80 triệu baht), Division 2 (35 triệu baht), FA Cup (55 triệu baht) và League Cup (30 triệu baht).

THIỆN NGA