FIFA bội thu nhờ World Cup

Doanh thu của FIFA có thể đạt 10 tỷ USD trong 4 năm tới nhờ chiến lược tài chính mới dành cho bóng đá nữ và World Cup 2026 mở rộng tại Mỹ, Canada và Mexico. Thực tế thì FIFA luôn kiếm được nhiều tiền từ World Cup, nhưng phải từ Qatar 2022 thì các con số mới thật sự bùng nổ.
Càng đông người hâm mộ đến sân, FIFA càng có nguồn thu lớn từ việc bán vé
Càng đông người hâm mộ đến sân, FIFA càng có nguồn thu lớn từ việc bán vé

FIFA công khai tại cuộc họp thành viên ngay trước World Cup 2022, là họ đạt doanh thu kỷ lục 7,5 tỷ USD trong 4 năm thực hiện các thỏa thuận thương mại gắn liền với World Cup 2022. Khoản thu này cao hơn hơn 1,1 tỷ USD so với thu nhập từ chu kỳ thương mại liên quan đến World Cup 2018 diễn ra ở Nga (tức là 2015-2018). 

Việc FIFA giao quyền đăng cai cho Qatar khiến cho nhiều thuyết âm mưu xuất hiện, nhưng theo các phân tích từ những tờ báo chuyên về tài chính, thì Qatar quả là một điểm đến quá nhiều lợi ích. Đầu tiên là giá trị bản quyền sẽ tăng cao do số lượng người quan tâm về World Cup ở châu Á luôn tăng so với châu Âu hay Mỹ. 

Vì Qatar là quốc gia đăng cai, nên số suất dự World Cup của châu Á chắc chắn phải từ 5 trở lên, đồng nghĩa với giá bản quyền tại châu Á sẽ tăng. Cũng vì đây là Qatar, các chi phí bỏ ra tổ chức của FIFA cũng được nước chủ nhà chia sẻ khá nhiều, bao gồm cả việc không đánh thuế trên khoản lợi nhuận dự kiến lên đến 1,7 tỷ USD trong năm 2022 này. Chưa kể, vì các trận đấu chỉ gói gọn trong bán kính 50km, nên chi phí vận hành của các bộ phận chuyên môn do FIFA điều hành giảm đáng kể.

Và cuối cùng, với một quốc gia giàu có như Qatar, FIFA sẽ có thêm một số lượng lớn các nhà tài trợ địa phương ngoài các đơn vị hợp tác toàn cầu bấy lâu nay. Qatar Energy hay Ngân hàng Quốc gia Qatari là những ví dụ. 

Cũng theo báo cáo của FIFA, trong số 6,4 tỷ USD thu được trong chu kỳ trước, có đến 4,6 tỷ USD đến từ bản quyền truyền hình. Trong kỳ World Cup 2018, các thỏa thuận về quyền tiếp thị đã mang về cho FIFA thêm 1,66 tỷ USD. Vào năm 2021, dù không có World Cup, doanh thu từ việc bán quyền tiếp thị của FIFA vẫn lên tới 131 triệu USD trong tổng 766 triệu USD mà liên đoàn bóng đá này kiếm được. 

Một công cụ kiếm tiền thứ ba của FIFA là doanh thu bán vé. Toàn bộ thu nhập từ quyền bán vé được chuyển đến một công ty con do FIFA sở hữu hoàn toàn. Trong chu kỳ 2015-2018, nguồn thu này mang về 712 triệu USD cho World Cup. Với khoảng 3 triệu vé xem World Cup 2022 đã được bán ra ở mức giá dao động từ 100-1.100 USD, đây chắc chắn sẽ là một năm bội thu nữa của FIFA.

Ngoài ra, FIFA cũng kiếm được một số tiền rất lớn từ việc cấp phép cho thương hiệu của mình. Nổi tiếng nhất trong số này là loạt trò chơi bóng đá FIFA của Electronic Arts, đã mang về cho FIFA 20 tỷ USD trong suốt 20 năm hợp tác với EA.

Về lý thuyết, FIFA là tổ chức phi lợi nhuận, ra đời từ năm 1904 nhằm quản lý và thúc đẩy các nguồn lực phát triển bóng đá để trở thành môn thể thao đại chúng trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Vì vậy mà các nguồn thu của FIFA, nếu có tăng thì cũng là điều tốt cho bóng đá thế giới, vì tổ chức này phải chi nguồn tiền khổng lồ hàng năm.

Gần nhất là FIFA vẫn phải chi cho khâu vận hành World Cup. Họ khẳng định sẽ lo toàn bộ chi phí đi lại, ăn ở của các cầu thủ, đồng thời hỗ trợ nhân viên và các quan chức hoạt động trong suốt một tháng thi đấu. Chi phí lớn nhất là 440 triệu USD tiền thưởng, bao gồm 42 triệu USD cho nhà vô địch.

Những đội không vượt qua vòng bảng sẽ nhận được 9 triệu USD mỗi đội. Các hạng mục chi phí chính khác bao gồm 247 triệu USD cho sản xuất truyền hình, 326 triệu USD tiền “bồi thường thiệt hại” cho các CLB có cầu thủ dự World Cup  và 207 triệu USD cho nhân viên. Chưa kể, gần 330 triệu USD khác sẽ được FIFA dùng để “giảm thiểu thiệt hại từ Covid-19”. Tổng chi phí hoạt động được dự trù là 1,7 tỷ USD.

Trong giai đoạn 2015-2018, FIFA chi 5,37 tỷ USD, bao gồm 2,56 tỷ USD các loại chi phí chính liên quan đến sự kiện, 1,67 tỷ USD cho các dự án giáo dục và phát triển, và 797 triệu USD dành cho việc quản trị và điều hành FIFA. FIFA sẽ sử dụng khoảng 10% lợi nhuận cho các hoạt động của riêng mình và phân phối khoản còn lại cho hơn 200 hiệp hội bóng đá quốc gia trên toàn cầu.

Đây chính là những lợi ích mà các quốc gia chưa phát triển mạnh về bóng đá như Việt Nam hưởng lợi. Bằng các dự án Goal hay Future Project để phát triển đào tạo trẻ, mỗi kỳ tài trợ thì bóng đá Việt Nam vẫn có gần 1 triệu USD từ FIFA, chưa kể các dự án của AFC, vốn cũng lấy từ nguồn hỗ trợ từ FIFA cho các liên đoàn châu lục.

Số tiền trên không là gì với các quốc gia như Anh, Pháp, Đức… nhưng rất hữu ích với Việt Nam, bởi thực tế là VFF hàng năm vẫn phải bỏ ra ít nhất 30% những nguồn thu từ đội tuyển quốc gia cho các đội tuyển trẻ thường không có nhà tài trợ nào.

Với chiến lược tài chính mới dành cho bóng đá nữ, bóng đá điện tử, futsal và bóng đá cộng đồng, thì bóng đá Việt Nam sẽ có thêm nguồn tiền hỗ trợ từ FIFA. Cụ thể như tại World Cup nữ 2023, FIFA tăng tiền thưởng lên đến 100 triệu USD, như vậy chỉ cần có mặt đá 3 trận vòng bảng thì đội tuyển Việt Nam đã có khoản tiền lớn không tưởng.

Trong 4 năm tới, FIFA dự chi đến 1 tỷ USD cho World Cup nữ, trong khi đây lại là sân chơi mà Việt Nam tiếp cận được, tương tự với futsal. Như vậy, thay vì phải chia sẻ tiền từ bóng đá nam sang, thì sắp đến có thể VFF sẽ lại kiếm được nguồn tiền từ bóng đá nữ, hay futsal từ FIFA.

Tin cùng chuyên mục