Nếu có thể góp ý trực tiếp với những ứng cử viên cho các chức danh chủ chốt của VFF thì có lẽ chúng tôi sẽ nói như trên. Hãy khoan nói về việc bóng đá Việt Nam sẽ phát triển thế nào, mà hãy tìm cách để xây lại nền móng cho bóng đá chuyên nghiệp bắt đầu từ khâu đào tạo trẻ và cái đáy của mô hình tháp, tức là hệ thống giải đấu cấp thấp.

Học viện HAGL Arsenal JMG, nơi đào tạo tuyến trẻ bài bản nhất của đội bóng HAGL và vinh dự đại diện cho Việt Nam thi đấu tại Nhật. Ảnh: Minh Trần

Chẳng cần nói đâu xa, chỉ mới đến giải hạng Nhất, cái chất nghiệp dư đã tràn ngập. Như trường hợp của Hùng Vương An Giang, không nằm ngoài dự báo, đang càng đá càng trên đường… trụ hạng dù ở đầu lượt đi, họ “một mình một ngựa” ở vị trí đầu bảng. Nhưng sau khi hoàn thành nhiệm vụ, giờ đây có thể nói An Giang sẽ vừa đá vừa nhìn. Chưa biết họ có “làm kinh tế” hay không nhưng việc họ đá để thăng hạng xem ra thiếu thực tế.

Không phải Hùng Vương An Giang không muốn thăng hạng nhưng một sự thật phũ phàng là họ chẳng biết phải làm gì nếu “được” thăng hạng. Ở Việt Nam, chuyện trở thành một CLB chuyên nghiệp đôi khi quá dễ dàng như trường hợp có 8 đội thì đến 3 vé lên hạng như năm nay. Khổ nỗi, để một CLB vận hành được trên sân chơi V-League lại là chuyện vô cùng phức tạp. Đấy không chỉ là chuyện tiền bạc mà còn là chuyện cơ chế, con người và cả quyết tâm của địa phương. Tại Việt Nam, một đội bóng đá làng nhàng ở giải hạng Nhất không khó nhưng để chơi tốt ở V-League lại là sự khác biệt vô cùng lớn. Nói cách khác, từ đẳng cấp hạng nhất lên chuyên nghiệp không chỉ là vấn đề điểm số.

Đấy chính là sự “trời ơi” của bóng đá Việt Nam. Trên thế giới, người ta phân biệt chuyên nghiệp và nghiệp dư không phải ở hạng đấu mà ở tiêu chuẩn của CLB. Chỉ riêng đẳng cấp chuyên nghiệp, đã có 2-3 hạng đấu nên một đội hạng thấp luôn có đủ điều kiện để đứng ở hạng cao nhất. Trong khi đó, ở Việt Nam, từ V-League xuống đến giải hạng Ba có đủ loại đẳng cấp từ chuyên nghiệp đến phong trào. Người ta trộn lẫn các khái niệm với nhau nên mới có chuyện nhiều đội năm trước còn đang vận hành theo kiểu nghiệp dư thì năm sau đã trở thành chuyên nghiệp.

***

Khác với VPF, một công ty được ủy quyền đơn thuần lo cho công tác tổ chức theo phân loại của các CLB, thì VFF lại phải có trách nhiệm xây dựng một nền bóng đá hoàn chỉnh. Việc của VFF không phải là lo kiếm bao nhiêu tiền để tổ chức các giải đấu, không phải nhúng tay vào việc điều hành những giải đấu mà họ phải tìm cách để xác định các chuẩn mực. Công ty VPF có quyền không quan tâm đến chuẩn của các CLB miễn làm sao các đội bóng phải tuân thủ đúng điều lệ của các giải đấu do họ điều hành, nhưng VFF thì khác.

Chính VFF là nơi có quyền quyết định không cho CLB này lên hạng, bắt CLB phải xuống hạng nếu không hội đủ điều kiện mà họ đặt ra. VFF không thể thỏa hiệp với VPF, không cần phải lo lắng V-League nhiều hay ít đội. Điều VFF cần phải quan tâm là những CLB ấy có đủ tuyến trẻ, hệ thống đào tạo, bảo đảm tài chính hay không. Bởi lẽ, chính những yếu tố đó đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành một nền bóng đá có chất lượng. VPF có thể “du di” cho một CLB “3 không” như XMXTSG tham gia V-League nhưng VFF có quyền “tuýt còi” để bảo đảm một nền bóng đá được vận hành đúng đắn.

Tất nhiên, VFF cũng có quản lý phần đỉnh cao nhưng trong bối cảnh của bóng đá Việt Nam, họ cần tập trung hơn vào phần gốc của nền bóng đá, đó là các giải đấu cấp thấp, là hệ thống đào tạo, là những tiêu chuẩn cơ bản của các CLB. Họ đã có VPF lo phần ngọn rồi nên chẳng việc gì phải lo việc kiếm tiền, việc V-League hay hạng Nhất có đủ số lượng hay không.

Hy vọng là trong đề án tranh cử của mình, các lãnh đạo tương lai của VFF phân biệt được chuyện này.

Hồ Việt