Trong thành phần đoàn thể thao Việt Nam dự SEA Games 19 – 1997 không có môn Billiard, khi ấy phát triển rất mạnh tại TPHCM. Cậy cục, xin xỏ mãi, nhưng các nhà quản lý bộ môn Billiard thành phố đành thất vọng khi bị lãnh đạo ngành thể thao Việt Nam từ chối đưa vào danh sách, đồng nghĩa với việc được hỗ trợ chi phí ăn ở, tập huấn và thi đấu tại đại hội.

Mặc dù vậy, với quyết tâm cao và lòng say mê bộ môn thể thao cũ người, mới ta này, các cơ thủ và huấn luyện viên TPHCM tự bỏ tiền túi ra đi thi đấu. Một số mạnh thường quân thấy thương cũng móc tiền ra cho. Trung tâm TDTT quận 1 là nơi khuấy động phong trào cho thêm chút ít, rồi cử hẳn một đoàn tháp tùng sang Indonesia để hỗ trợ việc thi đấu của các tay cơ lần đầu xuất ngoại.

Thật bất ngờ trong lần đầu “mang chuông đi đấm xứ người”, cả 4 cơ thủ Việt Nam đều có huy chương và hai trong số đó lọt vào đến trận chung kết. Lý Thế Vinh đoạt huy chương vàng, với kỷ lục Đông Nam Á 306 điểm và Dương Hoàng Anh huy chương bạc nội dung carom libre (tự do), còn Lê Phước Lợi và Đặng Đình Tiến đoạt huy chương đồng nội dung carom 3 băng. Điều thú vị là trong trận chung kết ấy có rất đông quan chức, lãnh đạo đoàn thể thao Việt Nam đến “cùng chia vui”.

5 năm sau, tại Asian Games 14 - Busan 2002, các cơ thủ TPHCM lại làm rạng danh Billiard Việt Nam bằng việc đánh bại 2 người khổng lồ châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc trong trận bán kết để tái lập “trận chung kết toàn Việt Nam” trong nội dung carom libre. Lần đó, Trần Đình Hòa lên ngôi vô địch và Dương Hoàng Anh tiếp tục đứng thứ nhì. Tất nhiên, kể từ sau chiến thắng tại SEA Games 19, Billiard Việt Nam không còn phải tự túc kinh phí đi thi đấu nữa.

10 năm kể từ ngày lần đầu ra biển lớn, Billiard Việt Nam nói chung và TPHCM, Đồng Nai nói riêng lại mang vinh quang về cho Tổ quốc. Trong trận bán kết nội dung carom 1 băng, Dương Anh Vũ thắng Jo Jae Ho (Hàn Quốc) 150-143 và Nguyễn Sĩ Tường thắng Michida Tadashi (Nhật Bản) 150-145, lần thứ ba lập lại “trận chung kết toàn Việt Nam”.

Trận chung kết diễn ra lúc 13 giờ chiều 30-10 (theo giờ Macau), nhưng sau thời điểm giành chiến thắng ở cả 2 trận bán kết, xem như Việt Nam đã ghi tên mình vào bảng thành tích những đoàn đoạt huy chương vàng tại giải.

Qua sự kiện này, một lần nữa cho thấy các nhà lãnh đạo thể thao Việt Nam cần có tầm nhìn chiến lược, biết phát hiện những môn thế mạnh, biết đầu tư, quan tâm, phát triển nhân tài. Cho đến bây giờ, mỗi khi các cơ thủ Billiard carom xin kinh phí đi thi đấu quốc tế cũng đều gặp khó khăn và thường phải móc tiền túi. Mà nếu không có những chuyến thi đấu cọ xát nâng cao trình độ thì làm sao có những thời điểm đánh bại các cơ thủ hùng mạnh của Nhật, Hàn để lên ngôi cao nhất?

Nhìn ra một số môn thể thao khác cũng lận đận không kém gì Billiard 10 năm trước. Đội tuyển bóng nước Việt Nam sau nhiều năm gầy dựng, mà lực lượng chủ yếu là các cầu thủ TPHCM vẫn phải chịu cảnh địa phương tự bỏ tiền sang Thái Lan dự SEA Games 24-2007, dù rằng theo nhận định của HLV trưởng Phạm Hữu Tâm là chuyến đi này sẽ có huy chương, thậm chí là bạc. 

MINH HÙNG